เรื่องต้องรู้หากจอดรถขวางหน้าบ้าน
เรื่องราวที่เป็นปัญหาไม่รู้จบสำหรับคนที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านจัดสรร ต้องยกให้เรื่อง "การจอดรถ" หลายครั้งข้อพิพาทที่เกิดขึ้นมาจากการถกเถียง พร้อมกับยกเหตุผลที่ว่า การจอดรถหน้าบ้านของตัวเองนั้นเป็นสิ่งที่ถูกต้องแล้ว โดยหลายครั้งที่มักได้ยินการอ้างกรรมสิทธิ์ว่าพื้นที่ “หน้าบ้านของตนเอง”
การอ้างกรรมสิทธิ์ในพื้นที่จอดรถหน้าบ้าน ส่วนใหญ่จะห้ามไม่ให้ผู้อื่นมาจอดด้วยการนำสิ่งของมาวางปิดกั้นพื้นที่ และแสดงสัญลักษณ์ ส่วนรถของเจ้าของบ้านก็นำไปจอดไว้ที่ถนนหน้าบ้านแทนที่จะนำรถไปจอดไว้ในบ้านของตัวเอง
ประเด็นนี้เองที่ทำให้เกิดเป็นข้อสงสัยที่ว่าการกระทำแบบนี้เป็นสิ่งที่ "ทำได้" หรือไม่ และหลักปฏิบัติตามกฎหมาย จอดรถหน้าบ้านตัวเองในหมู่บ้าน หรือข้อกฎหมายกำหนดไว้อย่างไร?
ในแนวทางที่ถูกต้องก็คือ พื้นที่หน้าบ้านไม่ว่าจะเป็นบ้านของใครก็ตาม นับว่าเป็นถนนในโครงการ เป็นถนนในหมู่บ้าน ทุกคนในหมู่บ้านมีสิทธิใช้ร่วมกัน และไม่ให้แสดงสิทธิ์ครอบครอง
อ้างอิงตามมาตรา 43 ของกฎหมายเกี่ยวกับการจัดสรรที่ดิน ระบุไว้ว่า “สาธารณูปโภคที่ผู้จัดสรรจัดให้มีขึ้นตามแผนผังในโครงการที่ได้รับอนุญาต เช่น ถนน, สวนสาธารณะ หรือสนามเด็กเล่น... ให้ตกอยู่ในภาระจำยอม เพื่อประโยชน์แก่ที่ดินจัดสรร”
จากข้อกฎหมายแล้วได้กำหนดให้เจ้าของโครงการต้องทำการจัดให้มีสาธารณูปโภค เช่น ถนน, ระบบไฟฟ้า, ระบบประปา, ระบบบำบัดน้ำเสีย, สวนสาธารณะ และอื่นๆ ไว้ในโครงการจัดสรร ในเมื่อท่านเป็นผู้ซื้อที่ดินในโครงการจัดสรร จึงสามารถเข้าใช้สาธารณูปโภคตามที่ผู้ขายกำหนดไว้ได้ทั้งหมด โดยสาธารณูปโภคต่างๆ ที่เจ้าของโครงการได้ระบุเอาไว้ต้องตกเป็น “ภาระจำยอม” แก่ผู้ซื้อที่ดินจัดสรรทุกราย ดังนั้นทุกคนที่พักอาศัยในโครงการนั้นๆ จึงมีสิทธิ์ใช้เพราะถือเป็นภาระจำยอมใช้ได้ร่วมกัน ไม่ใช่สิทธิของผู้ใดผู้หนึ่ง
สอดคล้องกับในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1387 ที่ระบุว่า “อสังหาริมทรัพย์อาจต้องตกอยู่ในภาระจำยอม อันเป็นเหตุให้เจ้าของต้องยอมรับกรรมบางอย่าง ซึ่งกระทบถึงทรัพย์ของตน หรือต้องงดเว้นการใช้สิทธิบางอย่างอันมีอยู่ในกรรมสิทธิ์ทรัพย์สินนั้น เพื่อประโยชน์แก่อสังหาริมทรัพย์อื่น”
ในเมื่อผู้ซื้อที่ดินจัดสรรทุกรายสามารถใช้ประโยชน์ได้ การที่คนหนึ่งคนใดจะอ้างสิทธิ์ว่าเป็นหน้าบ้านของตัวเองพร้อมกับทำการครอบครองไว้ใช้คนเดียวนั้นไม่สามารถทำได้ เพราะ “สิทธิในการครอบครอง” ของท่านจะมีเพียงที่ดินจัดสรรที่ท่านจ่ายเงินซื้อไว้เท่านั้น ในส่วนของถนนหรือสาธารณูปโภคอื่นๆ ท่านได้จ่ายเงินเพื่อซื้อภาระจำยอมที่ติดมากับถนนและสาธารณูปโภคนั้นๆ แล้ว
ท้ายที่สุด การอยู่ร่วมกันในชุมชนด้วยความเข้าใจและถ้อยทีถ้อยอาศัยน่าจะเป็นเรื่องที่ดีสำหรับทุกคน โดยสร้างความเข้าใจที่ตรงกัน ไม่ว่าเจ้าของที่ดินแปลงใดก็ไม่มีสิทธิครองครองถนนในโครงการจัดสรร หรือเฉพาะหน้าบ้านในส่วนใดๆ ได้เลย ที่ทำได้ก็แค่เพียงการใช้ประโยชน์ร่วมกันเท่านั้น
เขียนโดย: รศ.ยุวดี ศิริ
ปัจจุบันเป็นอาจารย์ประจำคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เชี่ยวชาญด้านกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ และโครงการพัฒนาที่ดิน
จบการศึกษาปริญญตรีทางด้านศึกษาศาสตร์ และนิติศาสตร์
ปริญญาโทด้านเคหพัฒนศาสตร์
อดีตเป็นผู้สื่อข่าวด้านอสังหาริมทรัพย์ ประจำกอง บรรณาธิการหนังสือพิมพ์ประชาชาติธุรกิจ
มีข้อสงสัยเพิ่มเติมติดต่อ: [email protected]
บทความที่เกี่ยวข้อง