ก่อนอื่นขอนำคุณผู้อ่านทุกท่านมารู้จักกับ “พืชคลุมดินกลางแจ้ง” ซึ่งหลายท่านอาจจะยังไม่ทราบว่าเป็นอีกพืชที่นิยมนำมาตกแต่งสวนเพื่อเพิ่มมิติใหม่ ๆ ให้กับสวนทั้งตกแต่งทางเดิน แซมร่องทางกระเบื้อง ปลูกล้อมบ่อน้ำพุ บ่อปลาและปลูกตกแต่งแบบไล่ระดับ หรือแม้กระทั่งการนำมาปลูกทดแทนเป็นสนามหญ้าซึ่งนอกจะสร้างความสวยงามแล้วยังช่วยปรับปรุงดิน ป้องกันหน้าดิน ดูแลง่ายกว่าพืชบางชนิดและยังสามารถนำไปสร้างรายได้ได้อีกด้วย
วันนี้จึงขอนำคุณผู้อ่านทุกท่านมารู้จักกับ 10 พืชคลุมดินกลางแจ้งที่บอกได้คำเดียวเลยว่าแต่ละต้นนั้นเด็ดมาก เรามาดูกันสิว่ามีต้นอะไรบ้าง
เริ่มกันที่ถั่วบราซิล ไม้ล้มลุกที่มีอายุหลายปีโดยมีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ Arachis pintoi Krapov. & W.C.Gregory. ซึ่งมักเรียกติดปากกันว่า ถั่วลิสงเถา ถั่วเปรู หรือถั่วปิ่นโต ลักษณะลำต้นทอดเลื้อยคลุมดิน รากออกตามข้อ ใบประกอบแบบขนนก รูปถั่ว ดอกสีเหลือง มักเติบโตได้ดีในดินร่วนปนทราย ชอบแสงแดดเต็มวัน ต้องการน้ำปานกลางนิยมปลูกเป็นพืชคลุมดินแทนหญ้า โตง่ายและสามารถช่ยตรึงไนโตรเจนทำให้ดินอุดมสมบูรณ์และชุ่มชื้นรวมไปถึงช่วยป้องกันวัชพืชไปในตัว
บัวดินไม้หัวที่มีอายุหลายปีโดยมีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ Zephyranthes spp. and hybrid. ที่มีลักษณะลำต้นเป็นหัวสะสมอาหาร ยาวประมาณ 15 - 30 เซนติเมตร ใบเดี่ยวสลับรูปแถบ ออกดอกตามซอกใบใกล้ยอดมีหลายสี อาทิ ชมพู ขาว ขาวอมเหลืองและเหลืองเข้มมักเจริญเติบโตได้ดีดินร่วน หรือดินเหนียวต้องการแสงแดดประมาณครึ่งวัน น้ำปานกลาง ค่อนข้างทนแล้งและน้ำท่วมขังจึงนิยมปลูกในแปลงจัดสวน ปลูกในกระถางชมดอก หรือปลูกคลุมดิน
ต่อมาไม้พุ่มคลุมดินอย่างกระดุมเงินซึ่งมักจะสูงไม่เกิน 50 ซม. โดยมีชื่อทางิทยาศาสตร์คือ Eriocaulon henryanum. หรือหลายท่านเรียกกันว่า หญ้ากระจ้อน หญ้าดอก หญ้าหงอก หรือมณีเทวาที่มีถิ้นกำเนิดในเขตร้อน ลำต้นมีลักษณะเป็นกอจากเหง้าใต้ดิน ใบเดี่ยวเรียงยาวปลายแหลมให้ดอกสีขาวตรงปลายยอดมักออกดอกในช่วงฤดูฝน - ฤดูหนาวและเจริญเติบโตได้ดีตามที่แฉะ หรือที่ชุ่มน้ำ ชอบแสงแดด และดูแลง่าย แถมให้ดอกสวยจึงมักนิยมปลูกลงในแปลง หรือกระถาง
หนึ่งในไม้คลุมดินที่ไม่มีใครไม่รู้จักกับ กระดุมทองเลื้อย หรือที่รู้จักกันโดยทั่วไปว่า “เบญจมาศเครือ” โดยมีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ Wedelia trilobata (L.) Hitchc. ลักษณะไม้เลื้อยแตกแขนงทอดยาวตามผิวดิน ใบเดี่ยวรูปไข่ไปจนถึงรูปรีมีช่อเป็นกระจุกตรงปลายยอดให้ดอกสีเหลืองสดสวยงามตลอดทั้งปีและเจริญเติบโตในดินร่วน ต้องการน้ำปานกลาง ทนแล้งและต้องการแดดเต็มวันจึงมักนิยมนำมาปลูกเป็นพืชคลุมดินบริเวณริมน้ำ ตัดเป็นสวนหย่อม หรือปลูกเป็นพื้นที่ลาดเพื่อรักษาหน้าดิน
พรมญี่ปุ่น หรือพรมกำมะหยี่พืชล้มลุกที่มีอายุหลายปีให้ดอกหลายสีสันโดยมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Episcia spp. & hybrid. ที่มีลักษณะลำต้นอวบทุกส่วนและขนปกคลุม ใบเดี่ยวรูปไข่แกมรูปรี ช่อเป็นกระจุก 2 - 4 ดอกซึ่งมีหลายสี อาทิ แดง ส้ม ม่วง ชมพู ขาว เหลืองม่วงและม่วงอ่อน ค่อนข้างเจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนปนทรายที่สมบูรณ์ ต้องการแดดรำไรและน้ำปานกลางจึงมักนิยมนำไปปลูกเป็นไม้กระถาง หรือไม้คลุมดินแต่ทั้งนี้ไม่ทนต่อการเหยียบย่ำ ดังนั้น ที่มีสัตว์เลี้ยงวิ่งเล่นแนะนำเป็นพืชคลุมดินชนิดอื่น ๆ
หนวดปลาดุกแคระ ไม้ล้มลุกคล้ายหนวดปลาดุกที่มีลักษณะเป็นกอแน่น โดยมีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ Ophiopogon japonicus (L.f.) Ker Gawl. ใบสีเขียขนาดเล็กยาวประมาณ 3 - 10 เซนติเมตร ดอกขนาดเล็กมีสีม่วงจาง มีกเจริญเติบโตได้ดีในดินร่นปนทราย ต้องการน้ำปานกลาง ความชื้นสูงซึ่งสามารถปลูกได้ทั้งกลางแจ้งและแดดรำไรแต่ไม่นิยมปลูกที่แฉะเพราะเน่าง่ายจึงเหมาะสำหรับปลูกตามสันขอบ ตามแนวทางเดิน หรือระหว่างร่องกระเบื้อง รวมไปถึงปลูกคลุมขอบแปลงต้นไม้ หรือไม้ดอกต่าง ๆ
หลิไต้หวัน หรือหลิวไทเปถือเป็นไม้พุ่มที่มีความสูงเพียง 30 - 80 ซม. โดยมีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ Cuphea hyssopifolia Kunth. แตกกิ่งทรงพุ่ม ใบเดี่ยวรูรีปลายแหลม ออกดอกตามซอกกิ่งใบมีหลายสีทั้งชมพู ขาว หรือม่วงอมชมพูตลอดทั้งปีซึ่งมักจะเจริญเติบโตได้ดินในดินร่วนปนทราย ชอบเเดดเต็มวันและน้ำปานกลาง ผู้คนมักนิยมนำไปปลูกเป็นพืชคลุมดินแทนหญ้าเพื่อเพิ่มความสยงสมให้แก่สวน
เป็นไม้เลื้อยคลุมคลุมดินให้ดอกสีม่วงโดยมีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ Heterocentron elegans (Schltdl.) Kuntze ที่มีอายุหลายปี ลักษณะลำต้นอวบน้ำและขนคลุมทุกส่วนทอดเลื้อยคลุมดิน ใบเดี่ยวรูปไข่ถึงรีป้อม ดอกเดี่ยวสีม่วงออกตลอดทั้งปีและเติบโตได้ดีในดินร่วนที่มีอินทรีวัตถุสมบูรณ์ ชอบแสงแดดประมาณครึ่งวัน ต้องการน้ำปานกลางจึงมักนำไปปลูกเป็นพืชคลุมดินแต่ดอกค่อนข้างร่วงง่าย
พืชล้มล้มลุกที่มีอายุหลายปีที่ทอดเลื้อยตามผิวดิน มักออกรากตามข้อและมีขนทั่วไปโดยมีชื่อทางวิทยาศาสตร์คือ Evolvulus nummularius (L.) L. ใบสลับรูปไข่ถึงเกือบกลมให้ดอกสีขามออกตามซอกใบและมีผลกลมแป้น สำหรับอัตราการเติบโตค่อนข้างเร็ว มักชอบดินร่วนปนทราย ชอบน้ำน้อยถึงปานกลางและต้องการแสงแดดตลอดทั้งวันโดยสามารถพบได้ทั่วไปตามริมถนนและนิยมนำมาปลูกแทนหญ้าโดยไม่ต้องตัดแต่ง
จัดเป็นเฟินดินที่พบได้ในป่าโดยเฉพาะภาคใต้โดยมีชื่อเรียกทางวิทยาศาสตร์คือ Selaginella wallchii. ที่มีลักษณะลำต้นตั้งตรงเลื้อยทอดยาวคลุมดิน ลักษณะใบจะคล้ายคลึงกับหลิวลู่ลมมีสีเขียวอ่อนไปจนถึงเข้ม บางชนิดมีสีแดงและสีน้ำตาลซึ่งปลูกเลี้ยงง่ายแต่อัตราการเติบโตค่อนข้างช้าและไม่ทนต่อการถูกเหยียบย่ำด้วยลักษณะรูปทรงสวยงามสะดุดตาจึงมักนิยมนำไปปลูกตกแต่งใต้ต้นไม้ จัดสวนในสไตล์ทรอปิคอล หรือแบบอื่น ๆ รวมไปถึงการนำไปปลูกร่องทางเดินและยังมีส่วนช่วยในการคลุมหน้าดินเพื่อสร้างความชุ่มชื่น
พืชคลุมดินกลางแจ้งทั้ง 10 ชนิดที่ได้คัดสรรมาฝากแก่คุณผู้อ่านทุกท่านนั้น หวังว่าจะถูกอกถูกใจให้ได้นำไปพิจารณาเป็น 1 ในไอเดียเก๋ไก๋ไว้ตกแต่งสวนบ้านหลายสไตล์ให้น่ามองทั้งการปลูกลงแปลง ลงกระถาง แซมในร่องกระเบื้อง หรือปลูกระหว่างทางเดิน รวมไปถึงยังสามารถปลูกแทนเป็นสนามหญ้าให้ไม่รู้สึกจำเจอีกต่อไปพร้อมด้วยประโยชน์อีหนึ่งประการคือการช่วยคืนความอุดมสมบูรณ์ สร้างความชุ่มชื่นแก่หน้าดินให้ต้นไม้เจริญเติบโตได้อย่างงดงามพร้อมความสวยงามของพืชคลุมดิน