สร้างเสริมประสบการณ์ให้ลูกน้อยด้วยการสร้างบ้านต้นไม้

สร้างบ้านต้นไม้พื้นที่เพิ่มประสบการณ์สำหรับลูกน้อย เปรียบเสมือนห้องเรียนส่งเสริมพัฒนาการและสถานที่เล่นสำหรับเด็ก บ้านต้นไม้จึงเป็นพื้นที่ส่งเสริมการเรียนรู้และประสบการณ์ที่เป็นประโยชน์อย่างมาก เด็กๆ มักชื่นชอบบ้านต้นไม้ เพราะเปรียบเสมือนแหล่งผจญภัยมหัศจรรย์ท่ามกลางธรรมชาติที่ช่วยส่งเสริมจินตนาการของพวกเขาได้ไม่มีที่สิ้นสุด เรามาดูกันว่าบ้านต้นไม้คืออะไร เราควรจะวางแผนการก่อสร้างแบบไหน และมีหลักการอย่างไรในการเลือก

บ้านต้นไม้คืออะไร?

บ้านต้นไม้ คือ การสร้างบ้านขนาดเล็กบนต้นไม้ โดยจะอาศัยโครงต้นไม้และสร้างฐานและตัวบ้าน เพิ่มเข้าไปบริเวณกิ่งของลำต้นไม้ บ้านต้นไม้ สามารถดำเนินการออกแบบสร้างเอง หรือเลือกซื้อแบบสำเร็จรูปแล้วนำมาติดตั้งกับต้นไม้ บ้านต้นไม้มักถูกนิยมสร้างเพื่อเป็นพื้นที่ในการทำกิจกรรม และพื้นที่เพิ่มประสบการณ์สำหรับลูกน้อย ในการสร้างเสริมการเรียนรู้และจินตนาการ  

บ้านต้นไม้ จะเป็นบ้านที่มีลักษณะเป็นห้องเดียว มีประตู หน้าต่าง ระเบียง และบันไดสำหรับขึ้นลง เพราะจำเป็นต้องมีการสร้างบ้านให้มีน้ำหนักเบาที่สุดเพื่อความปลอดภัย การเลือกบริเวณกิ่งที่มีรูปตัววี (V) จะช่วยรองรับน้ำหนักตัวบ้านได้ดี การสร้างบันไดและระเบียงบ้านเข้าไปช่วยให้บ้านต้นไม้สมบูรณ์มากขึ้น บ้านต้นไม้มักจะเน้นการใช้ไม้สำหรับก่อสร้างทั้งหลัง ไม่ว่าจะเป็นส่วนฐาน ระแนง เสาบ้าน หลังคา เพื่อให้กลมกลืนกับต้นไม้และธรรมชาติ

วางแผนก่อนสร้างบ้านต้นไม้

สำหรับคุณพ่อคุณแม่ท่านใดที่มีแพลนต้องการสร้างบ้านต้นไม้ให้ลูกน้อย ท่านควรคำนึงถึงการวางแผนก่อนสร้างเพื่อความปลอดภัยของลูก ดังนี้

• ช่วงวัยของลูก ก่อนสร้าง ต้องคำนึงถึงช่วงวัยของลูก ซึ่งช่วงวัยที่เหมาะสม ควรเป็นวัยที่สามารถเดินได้อย่างคล่องแคล่ว หรืออายุประมาณ 3-4 ปีขึ้นไป เพราะหากเด็กเกินไป อาจจะเกิดอันตรายได้ แต่ถ้าท่านอยากเตรียมสร้างไว้รอตอนลูกพร้อม ก็สามารถทำได้ เช่น เตรียมจัดแต่งบริเวณกิ่งต้นไม้ เป็นต้น

• มีเวลาดูแลเอาใจใส่ เนื่องจากบ้านต้นไม้เป็นสถานที่เล่นที่มีความสูง ถูกแยกออกไปจากตัวบ้าน หากท่านจะสร้างบ้านต้นไม้ให้ลูกรัก ต้องคำนึงถึงเวลาในการดูแลอย่างใกล้ชิด หากท่านไม่ค่อยมีเวลา ปล่อยให้ลูกเล่นตามลำพัง อาจจะไม่เหมาะสมเพราะเสี่ยงต่อการเกิดอันตรายได้ 

• งบประมาณ แม้ว่าบ้านต้นไม้เป็นบ้านหลังเล็ก ๆ แต่ก็ต้องใช้เงินจำนวนหนึ่งในการสร้างและดูแลรักษา หากท่านต้องการสร้างบ้านต้นไม้สำหรับลูก ควรมีการวางแผนเรื่องงบประมาณ เพื่อไม่ให้งบบานปลายขณะก่อสร้าง

• ต้นไม้ ก่อนสร้างบ้านต้นไม้ ควรมีการเลือกต้นไม้และบริเวณที่เหมาะสม หากบริเวณบ้านของท่านไม่มีต้นไม้ดังกล่าว และต้องทำการปลูกใหม่ ซึ่งใช้เวลาหลายปี จึงจะสามารถนำมาใช้งานได้ ดังนั้นควรมีการวางแผนในขณะที่ลูกยังเล็กๆ และเตรียมความพร้อมในด้านต่างๆ ให้ครบถ้วน

ข้อควรรู้ก่อนสร้างบ้านต้นไม้

ก่อนสร้างบ้านต้นไม้ ต้องคำนึงถึงความเหมาะสมและความปลอดภัยเป็นหลัก ซึ่งมีข้อควรรู้ ดังนี้

• คำนึงถึงความปลอดภัย ก่อนการก่อสร้าง ไม่ว่าจะเป็นบริเวณของพื้นที่สำหรับก่อสร้าง ควรจะเป็นพื้นที่เรียบ หรือสนามหญ้า ไม่ควรสร้างบริเวณพื้นที่ป่ารก เพราะอาจจะมีงู หรือสัตว์อันตราย  อาจเสริมตัวช่วยลดการกระแทกหากลูกน้อยเผลอตกลงมา เช่น หญ้าเทียมแบบนุ่มๆ หรือเศษไม้แล้วคลุมด้วยหญ้า เพราะนอกจากเด็กๆ จะเล่นบนบ้านต้นไม้แล้ว บริเวณสนามส่วนล่างก็สามารถจัดสรรเป็นพื้นที่สำหรับเล่นและทำกิจกรรมต่างๆ ได้อีกเช่นกัน
• เลือกต้นไม้และไม้ที่มีสุขภาพดี รากต้นไม้แข็งแรงและทนทาน สามารถรับน้ำหนักได้เพียงพอ ลำต้นเป็นรูปตัววี (V) เพราะจะช่วยยึดฐานของตัวบ้านบนต้นไม้ให้มีความแข็งแรงได้ ไม่ควรเป็นต้นไม้ที่มีผลไม้ เพราะจะเป็นที่อยู่ของแมลง อาจจะเป็นอันตรายต่อเด็ก และไม่ควรเลือกต้นไม้ที่มีขน หนาม ยาง และกิ่งไม้ที่เปราะแตกหักง่าย 
• ขนาดของบ้านต้นไม้ อย่าสร้างบ้านต้นไม้ที่มีขนาดสูงมากเกินไป เพราะอาจจะมีอันตรายต่อลูกน้อย ควรสร้างไม่เกิน 6-8 ฟุต ขนาดของต้นไม้ที่เลือกที่กำลังเหมาะสม คือ 2.40x2.40 เมตร ควรมีเส้นผ่าศูนย์กลางของลำต้นไม่ต่ำกว่า 30 เซนติเมตร
• บันไดสำหรับปีนขึ้นลง ไม่ควรชันเกินไป เพราะจะทำให้เกิดอันตรายแก่ลูกน้อย ไม่ว่าจะเป็นบันไดเชือกโหน บันไดลิง บันไดแบบขั้น ต้องคำนึงถึงความแข็งแรงปลอดภัยเป็นหลัก
• โครงสร้างของตัวบ้าน พยายามให้มีน้ำหนักเบาที่สุด เพราะหากยิ่งมีน้ำหนักมาก เมื่อรวมกับน้ำหนักของลูกน้อยและสิ่งของต่าง ๆ จะยิ่งเป็นการทวีคูณเพิ่มน้ำหนักเข้าไปอีก หากฐานรองรับไม่ไหว จะทำให้บ้านต้นไม้พังลงมาได้
• การสร้างหลังคา บ้านต้นไม้สำหรับเด็กควรมีการสร้างหลังคาให้เป็นระเบียบเรียบร้อย เพื่อช่วยกันแดดและฝน รวมถึงอุปกรณ์ของเล่นของเด็กๆ ภายในบ้านต้นไม้ 
• มีการติดตั้งระบบน้ำและไฟ ต้องมีการทำเรื่องขออนุญาตก่อสร้าง กับพื้นที่เขตก่อสร้าง 
• แจ้งเพื่อนบ้าน ก่อนจะมีการก่อสร้าง หากเป็นพื้นที่ใกล้เคียงกับบริเวณบ้านของคนอื่น เช่น เขตรั้วติดกัน ต้นไม้ที่จะสร้างอยู่ใกล้บ้านคนอื่น อาจจะมีการส่งเสียงดังรบกวน จึงควรแจ้งให้ทราบและขออนุญาตในการสร้างบ้านต้นไม้ก่อน
• การดูแลบ้านต้นไม้ ต้องให้ความสำคัญมากกว่าปกติ ต้องหมั่นดูแลเรื่องของความสะอาด เช่น เศษใบไม้ หรือกิ่งไม้ที่ร่วงหล่นทั้งบริเวณบ้านและสนามด้านล่าง ควรมีการตรวจสอบส่วนฐานโครงสร้าง พื้นไม้ บันได ความคงทนของตัวยึดต่างๆ ความแข็งแรงของระเบียง และหลังคาอยู่เสมอ เพราะหากพบปัญหาจะได้รีบซ่อมแซมทันที ไม่ปล่อยไว้ให้เป็นอันตรายต่อลูกน้อย

การสร้างบ้านต้นไม้ควรใช้ไม้ชนิดไหน?

การเลือกไม้ที่เหมาะสำหรับสร้างบ้านต้นไม้ ต้องเลือกไม้ที่มีความแข็งแรง มีความหนา สามารถรองรับน้ำหนักตัวบ้านได้ดี  และไม้ต้องไม่มีขน หนาม ยาง หรือกิ่งไม้ที่หักเปราะง่าย เป็นต้นไม้ที่ปลูกมานานมากกว่า 7 ปีขึ้นไป มีขนาดการเติบโตที่เหมาะสม ยกตัวอย่างไม้ที่เหมาะในการนำมาสร้างบ้านต้นไม้ ดังนี้

• ไม้มะขาม เป็นไม้ยืนต้น มีขนาดกลางจนถึงขนาดใหญ่ มีความแข็งแรงทนทาน ลำต้นและรากมีความเหนียวสามารถรองรับน้ำหนักได้เป็นอย่างดี 
• ไม้หว้า เป็นไม้เนื้อแข็ง เปลือกต้นค่อนข้างเรียบ ยืนต้นสูง 10-35 เซนติเมตร ลำต้นมีความแข็งแรง แต่เป็นไม้หายาก 
• ไม้จามจุรี เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ รากแข็งแรง เหมาะกับการรับน้ำหนักของตัวบ้านต้นไม้ได้เป็นอย่างดี มีกิ่งก้านที่แตกสาขามากซึ่งเป็นลักษณะเด่นของต้นจามจุรี
• ไม้มะม่วง เป็นต้นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่กำลังดี เจริญเติบโตเร็ว 

สำหรับไม้ที่ไม่ควรนำมาสร้างบ้านต้นไม้ เพราะเป็นต้นที่มียาง เปลือกมีพิษทำให้ระคายเคืองผิวหนังได้  เช่น ต้นยางอินเดีย สนอินเดีย รักหลวง เป็นต้น

หลักการเลือกบ้านต้นไม้สำเร็จรูป

หลักการเลือกบ้านต้นไม้สำเร็จรูป เพื่อเป็นพื้นที่เพิ่มประสบการณ์การเรียนรู้สำหรับลูกน้อย มีดังนี้

1. เลือกตามสไตล์ที่ต้องการ

บ้านต้นไม้สำเร็จรูปมีการทำออกมาหลากหลายรูปแบบ มีความสวยงาม ทันสมัย การตกแต่งเพิ่มสีสันต่าง ๆ และมีอุปกรณ์เสริมเพื่อตอบโจทย์การใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นเฟอร์นิเจอร์สำเร็จรูป โต๊ะ เก้าอี้ ที่มาพร้อมตัวกับบ้านสำเร็จรูป

2. ขนาดของบ้าน

ต้องคำนึงถึงความกว้าง ความสูง ว่าเหมาะสมกับต้นไม้ที่บ้านท่านเลือกใช้หรือไม่ ควรจะมีการวัดขนาดของฐานต้นไม้ก่อน เพื่อจะได้สามารถคำนวณขนาดที่เหมาะสม หากขนาดบ้านใหญ่กว่าฐานของต้นไม้และไม่สามารถรับน้ำหนักได้ จะส่งผลเสียตามมาทีหลัง โดยเริ่มวัดจากจุดฐานต้นไม้รูปตัววี (V) ความยาวของฐาน ความสูงจากฐานขึ้นไป ว่าต้องการขนาดเท่าใด และความสูงจากพื้นดิน ไปบนฐานบ้านเพื่อทำบันไดสำหรับขึ้นลง

3. น้ำหนัก

บ้านต้นไม้สำเร็จรูป ควรมีการใช้วัสดุที่มีน้ำหนักเบา เพื่อเป็นการลดน้ำหนักของตัวบ้าน เช่น ผนังบ้านที่ทำจากไม้อัด หรือแผ่นไม้สังเคราะห์ ไม้เหล่านี้จะให้น้ำหนักที่เบากว่าไม้จริง เพราะถ้านำไม้จริง โดยเฉพาะไม้สด ไม้ตัดใหม่ น้ำหนักจะยิ่งมากกว่าไม้สังเคราะห์ หรือไม้เทียม

4. คุณภาพของวัสดุอุปกรณ์

วัสดุอุปกรณ์ ควรมีความใหม่ ได้มาตรฐาน ตัวยึดหรือตะปูต่างๆ ต้องไม่เป็นสนิม เพื่อความยาวนานและความปลอดภัยของการใช้งาน ตรวจเช็คตัวยึดทุกจุดของบ้าน ว่ามีความแน่นหนาหรือไม่ เช็ดบริเวณรอยต่อหรือจุดเชื่อมของตัวบ้าน หากไม่เรียบร้อย หรือไม่แข็งแรง จะได้แจ้งกับทางคนขาย หรือให้เขาแก้ไขให้ใหม่ และท่านอย่างลืมเช็คคุณภาพของไม้ หรือวัสดุที่นำมาสร้าง ว่ามีประสิทธิภาพเพียงใด เพื่อความยาวนานและทนทานของการใช้งาน

จริงๆแล้วการสร้างบ้านต้นไม้ ถือเป็นบ้านขนาดเล็กบนต้นไม้ที่เหมาะกับสำหรับสร้างเป็นพื้นที่ทำกิจกรรม เสริมสร้างการเรียนรู้และจิตนาการ หรือที่เล่นสนุกของเด็กๆ ทั้งนี้การสร้างบ้านต้นไม้ในปัจจุบันมีรูปแบบที่หลากหลาย สิ่งสำคัญที่ต้องนำมาพิจารณาในการสร้างไม่ว่าจะเป็น ขนาด น้ำหนัก คุณภาพของวัสดุอุปกรณ์ ทั้งนี้ควรคำนึงถึงความเหมาะสมและความปลอดภัยเป็นหลักอีกด้วย