แบบบ้านญี่ปุ่น ดีไซน์เอาใจคนรุ่นใหม่

ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นหลากหลาย ทั้งเรื่องอาหารการกิน สถานที่ท่องเที่ยว การดูแลเอาใจใส่สุขภาพร่างกาย  คุณภาพมาตรฐานในเรื่องต่าง ๆ รวมไปถึงเอกลักษณ์บ้านเรือนที่พักอาศัย แบบบ้านญี่ปุ่นมีทั้งความสวยงามกลมกลืนกับธรรมชาติ และมีความคิดสร้างสรรค์ไปพร้อม ๆ กัน ด้วยพื้นที่ที่เป็นเกาะของประเทศญี่ปุ่น ทำให้เมืองมีพื้นที่จำกัด การออกแบบบ้านญี่ปุ่นจึงเน้นเรื่องความคุ้มค่าและการใช้พื้นที่ใช้สอยให้เกิดประโยชน์มากที่สุด

ด้วยการออกแบบและประโยชน์ใช้สอยของแบบบ้านญี่ปุ่นที่ตอบโจทย์ชีวิตคนเมือง ทำให้การสร้างที่อยู่อาศัยในเมืองไทยตอนนี้ มีบ้านแบบญี่ปุ่นเป็นหนึ่งในดีไซน์ที่เข้าใจวิถีชีวิตคนรุ่นใหม่ และได้รับความนิยมขึ้นมาก เน้นความสวยงาม เรียบง่าย และลงตัว รายละเอียดจะมีอะไรบ้าง ไปดูกันได้เลย

แบบบ้านญี่ปุ่นมีลักษณะอย่างไร

ในอดีตนั้นบ้านของคนญี่ปุ่นจะสร้างจากไม้และกระดาษเป็นหลัก ซึ่งก็นับว่าเป็นจุดเด่นที่ไม่เหมือนประเทศอื่น ๆ แบบบ้านของคนญี่ปุ่นในอดีตนั้นยังแบ่งได้ชัดเจนอีกด้วยว่าบ้านหลังนั้น ๆ เป็นบ้านของคนที่ประกอบอาชีพอะไร อย่างเช่น บ้านสำหรับเกษตรกรชาวญี่ปุ่น ก็มักจะมุงหลังคาด้วยหญ้า ฟางแก้ว หรือพืชท้องถิ่น ส่วนหากเป็นบ้านสำหรับคนในเมืองข้าราชการหรือบ้านขุนนางในสมัยก่อน ก็มักจะมุงหลังคาด้วยกระเบื้อง แต่ปัจจุบันนี้บ้านส่วนใหญ่จะมุงหลังคาด้วยกระเบื้องกันหมดแล้ว

ปัจจุบันบ้านในเมืองมีการแปรสภาพจากบ้านญี่ปุ่นโบราณ เป็นบ้านญี่ปุ่นสมัยใหม่แนวอพาร์ตเมนท์ หรือคอนโดมิเนียม กันเกือบหมด โดยหันมาใช้ปูนซิเมนต์และเหล็กเป็นวัสดุในการก่อสร้างมากขึ้นตามยุคสมัยนั่นเอง ทั้งนี้ทั้งนั้น เนื้อที่ภายในบ้านก็ยังคงเอกลักษณ์ความเป็นสไตล์ญี่ปุ่นเอาไว้ ทั้งโครงสร้างภายในบ้าน รูปแบบการตกแต่งบ้าน ข้าวของเครื่องใช้ ที่ยังเน้นผสมผสานชีวิตกับธรรมชาติในแบบคนญี่ปุ่นดั้งเดิมอยู่  ซึ่งสะท้อนสังคมวัฒนธรรมออกมาได้อย่างชัดเจน

แบบบ้านญี่ปุ่นเหมาะกับพื้นที่แบบไหน

เสน่ห์ของแบบบ้านญี่ปุ่น คือการสร้างอยู่ท่ามกลางสภาพแวดล้อมที่เป็นธรรมชาติ รอบๆ บ้านจะต้องมีต้นไม้ มีสวนดอกไม้ พืชผักสวนครัว ก้อนหิน น้ำตก หรือธารน้ำไหล และตัวบ้านจะใช้ไม้เป็นส่วนผสมหลักของบ้านทั้งภายในและภายนอก ถ้าเป็นบ้านที่สร้างในประเทศญี่ปุ่นเอง มักจะนิยมยกพื้นสูง ประมาณไม่เกิน 60 เซนติเมตร เพื่อทำให้มีช่องว่างระหว่างพื้นดินกับพื้นบ้าน เนื่องจากสภาพอากาศของประเทศญี่ปุ่นนั้นมีความชื้นสูงมาก

การสร้างบ้านแบบญี่ปุ่นนั้นเหมาะกับทุกพื้นที่ เพราะการสร้างที่ไม่ยึดติดกับพื้นที่มากนัก ออกแบบการใช้สอยอย่างมีอิสระ เน้นใช้พื้นที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด โดยการสร้างบ้านแบบญี่ปุ่นนิยมเชื่อมพื้นที่ภายในกับภายนอกให้เป็นพื้นที่เดียวกัน หรือเข้าถึงกันได้ ให้แต่ละส่วนของตัวบ้านสามารถเปิดโล่งเพื่อให้อากาศได้ถ่ายเท และได้สัมผัสบรรยากาศรอบตัวบ้านได้

บริเวณหลังคาบ้านแบบญี่ปุ่น จะยื่นยาวคลุมพื้นที่ออกมานอกตัวบ้าน ให้ความสำคัญกับพื้นที่สีเขียวพื้นที่รอบบ้าน แม้จะเป็นบ้านอาศัยที่อยู่ในเมืองก็ตาม  แบบบ้านญี่ปุ่นบางแบบยังนิยมสร้างสวนหย่อมส่วนกลางเล็ก ๆ ไว้กลางบ้านกั้นระหว่างห้อง เพื่อการอยู่อาศัยที่กลมกลืนกับธรรมชาติพร้อม ๆ ไปกับการใช้ชีวิตภายในบ้านทั่วทั้งพื้นที่นั่นเอง

ข้อดี ข้อเสียของแบบบ้านญี่ปุ่น

การออกแบบบ้านพักอาศัยของแต่ละประเทศ  แต่ละแบบ แต่ละสไตล์นั้นย่อมมีข้อดีข้อเสียที่แตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับรสนิยมของผู้อยู่อาศัยว่าจะชอบบ้านแบบไหน ใช้ประโยชน์กับบ้านมากน้อยแค่ไหน ส่วนแบบบ้านญี่ปุ่นนั้นก็มีทั้งข้อดีและข้อเสียเช่นเดียวกัน เราลองมาดูเป็นข้อ ๆ ว่ามีอะไรกันบ้างเพื่อช่วยให้คนรักบ้านตัดสินใจได้ง่ายขึ้น
 

ข้อดีของแบบบ้านญี่ปุ่น

• โครงสร้างภายในที่เน้นวัสดุจากไม้ จะช่วยถ่ายเทความร้อน ระบายความร้อนได้ดีกว่าวัสดุชนิดอื่นๆ ทำให้ภายในบ้านเย็นสบาย ไม่อบอ้าว เหมาะกับสภาพอากาศร้อนชื้นแบบประเทศไทย
• ความมีเสน่ห์ของไม้ที่มีลวดลายในตัวเอง ที่สวยงามแตกต่างกันไป การได้สัมผัสผิวเนื้อไม้ จะให้ความอบอุ่นจากความเป็นธรรมชาติ
• โครงสร้างแบบบ้านญี่ปุ่นนั้น ถูกออกแบบให้มีความยืดหยุ่นสูง ทนต่อแรงสั่นไหวได้เป็นอย่างดี เพราะประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดแผ่นดินไหวได้ตลอดเวลา
• ประโยชน์ใช้สอยคุ้มกับพื้นที่ ตอบสนองการใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างลงตัว

ข้อเสียของแบบบ้านญี่ปุ่น

• เมื่อผ่านการใช้งานมาสักระยะ ไม้อาจมีการหดหรือบิดตัวจากสภาพของแดด ฝนและดินฟ้าอากาศได้ ทำให้เกิดช่องว่างของไม้ หรืออาจมีเสียงลั่นของไม้รบกวนมากกว่าการใช้วัสดุชนิดอื่น
• ปัญหาเรื่องปลวกและแมลงกัดเซาะ อาจจะมารบกวนได้ การดูแลรักษาจึงต้องใส่ใจเป็นพิเศษ
• ปัจจุบันนี้ไม้มีราคาค่อนข้างแพงกว่าวัสดุชนิดอื่น โดยเฉพาะหากเราเน้นไม้เนื้อดี ก็จะยิ่งมีราคาสูง
• หาช่างเฉพาะทางที่เก่งๆ ยาก การทำงานโครงสร้างไม้นั้นต้องใช้ฝีมือและความเชี่ยวชาญสูง การจะหาช่างที่มีฝีมือในด้านงานไม้นั้นอาจจะมีค่าใช้จ่ายที่สูงกว่าช่างด้านอื่นๆ

เพราะความที่แบบบ้านญี่ปุ่นที่ผสมผสานทั้งวัฒนธรรม ประเพณี และศิลปะ จนมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นชัดเจนในเรื่องความสวยงาม เรียบง่าย  กลมกลืนกับสภาพแวดล้อม อากาศถ่ายเทสะดวก ให้ความรู้สึกโปร่งโล่งสบาย โดยเฉพาะการจัดสรรพื้นที่ใช้สอยที่จำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุด มีการแทรกฟังก์ชันให้ใช้พื้นที่ได้อย่างอย่างคุ้มค่าที่สุด จึงทำให้แบบบ้านญี่ปุ่นนั้นได้รับความนิยมสูงทั้งในประเทศญี่ปุ่นเอง และประเทศต่าง ๆ

แม้ว่าหลายพื้นที่การออกแบบจะปรับเปลี่ยนไปบ้าง แต่โครงสร้างหลักๆ ก็ยังไม่ได้เปลี่ยนไปแบบบ้านญี่ปุ่นสองชั้นในยุคปัจจุบันนั้นก็ได้รับความนิยมมากเช่นเดียวกัน บ้านรูปทรงสี่เหลี่ยมที่เน้นประโยชน์ใช้สอยภายใน แต่มีการปรับโครงสร้างภายนอกให้เป็นแนวโมเดิร์นมากขึ้น เช่น สมัยก่อนบ้านญี่ปุ่นมักจะใช้เสื่อแขวนนอกหน้าต่างเพื่อเป็นการบังแสงที่ส่องเข้าภายใน แต่ปัจจุบันก็ปรับเป็นการใช้ไม้ระแนงแทน ไม่ว่าจะมีพื้นที่มากน้อยแค่ไหน แต่แบบบ้านญี่ปุ่นจะมีการออกแบบพื้นที่เพื่อให้ทุกคนในครอบครัวได้ใช้พื้นที่ร่วมกัน