ตอนที่แล้ว เราได้พูดถึงลักษณะทั่วไปของบ้านผู้สูงอายุ รวมไปถึงการออกแบบบันได ทางลาด และสระว่ายน้ำกันไปแล้ว คราวนี้เรามาพูดถึงการออกแบบห้องต่างๆ และการเลือกเฟอร์นิเจอร์ให้เหมาะสมกับการใช้งานของผู้สูงอายุกันดีกว่าครับ
ควรจัดห้องให้มีระยะการเดินที่กว้าง ไม่มีสิ่งกีดขวางทางเดิน อุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าควรใช้กับปลั๊กที่ฝังในผนัง ถ้าใช้ปลั๊กพ่วงไม่ควรลากสายไฟยาวเพื่อป้องกันการสะดุด ห้องก็ควรใช้สีสว่างและพื้นควรใช้วัสดุที่นุ่ม เพื่อที่ล้มแล้วจะไม่ได้เจ็บ หรือเป็นวัสดุที่ไม่ลื่น
รอยต่อระหว่างผนังและพื้นควรมีบัวเชิงผนัง เลือกใช้สีผนังที่ตัดกันหรือแตกต่างกันกับพื้น หากมีพื้นที่เปลี่ยนแปลงวัสดุพื้นต้องมีตัวจบงานต่างระดับ หากเป็นพื้นต่างระดับต้องมีสีที่แตกต่างกันหรือมีทางลาด ระดับหน้าต่างควรสูงจากพื้น 50 เซนติเมตร เพื่อให้สามารถมองเห็นภายนอกได้เมื่อนั่งรถเข็น
ของตกแต่งไม่ควรเป็นพื้นแก้วที่หล่นตกแตกได้ นอกจากนี้อาจจะจัดมุมพักผ่อนส่วนตัวของผู้สูงอายุ โดยอาจจะจัดเป็นมุมทานกาแฟหรือมุมอ่านหนังสือที่ให้ผู้สูงอายุสามารถจัดพื้นที่ส่วนตัวของตัวเองได้ครับ
ควรจัดห้องครัวโดยการเน้นในเรื่องความปลอดภัยเป็นหลัก โต๊ะและเคาน์เตอร์ควรมีระดับสูงจากพื้น 80 เซนติเมตร และมีขอบมน ปลั๊กไฟบริเวณเคาน์เตอร์สูง 90 เซนติเมตรจากพื้น ไม่ควรเก็บของมีคมและแก้วไว้ในที่สูง
ห้องครัวควรมีระบบระบายอากาศดี มีหน้าต่างใหญ่ที่สามารถเปิดได้อย่างรวดเร็วกรณีเกิดควันหรือไฟไหม้ มีแสงสว่างจากธรรมชาติและไฟแสงสว่างเฉพาะจุดให้เหมาะสมกับลักษณะการใช้งาน บริเวณอ่างล้างมือต้องไม่ใช่ทางเดินสัญจรหลักเพื่อป้องกันการลื่นล้มหากมีน้ำหยดบนพื้น ด้านล่างของอ่างล้างมือควรโล่งสำหรับรถเข็น
หน้าต่างควรสูงจากพื้น 50 เซนติเมตรและสามารถมองเห็นทิวทัศน์ภายนอก โดยจัดสวนหย่อมไว้เป็นมุมที่มองเห็นได้จากภายในห้อง เตียงนอนควรมีความยาวไม่น้อยกว่า 180 เซนติเมตร สูง 40 เซนติเมตร และเว้นพื้นที่ว่างรอบเตียงด้านละ 90 เซนติเมตร ไม่วางเตียงในมุมอับ และควรอยู่ใกล้กับห้องน้ำ
หัวเตียงควรมีโทรศัพท์และสัญญาณฉุกเฉิน บริเวณขอบของห้องที่ใกล้กับห้องน้ำ ควรมีไฟทางเดินที่พื้น ตู้เสื้อผ้าควรใช้แบบบานเลื่อน พื้นห้องนอนวัสดุที่นุ่ม สะอาด และ บำรุงรักษาได้ง่าย ลดการสะสมเชื้อโรค
ห้องน้ำควรมีความกว้าง 1.50-2.00 เมตร เพื่อให้รถเข็นสามารถเข้าไปกลับตัวได้ ประตูห้องน้ำควรกว้าง 0.90 เมตร และใช้ประตูบานเลื่อน ถ้าเป็นประตูบานเปิด ต้องเปิดสู่ภายนอก ภายในห้องน้ำควรมีราวจับเส้นผ่านศูนย์กลาง 4 เซนติเมตรรอบห้อง
อ่างน้ำควรใช้แบบแขวนผนังและมีราวจับทั้งสองด้าน บริเวณที่อาบน้ำควรมีที่นั่งและสัญญาณฉุกเฉิน ฝักบัวควรเลือกชนิดแรงดันต่ำ ก็อกน้ำหรือก้านชำระควรเป็นแบบก้านโยน วัสดุพื้นเลือกชนิดที่ไม่ลื่น ไม่เป็นมันวาว
อย่างไรก็ตาม นอกเหนือจากการปรับปรุงบ้านผู้สูงอายุแล้ว สิ่งสำคัญคือการส่งเสริมกำลังใจให้ผู้สูงอายุรู้สึกมีความมั่นใจในตัวเองในการใช้ชีวิต รู้สึกว่าตัวเองมีค่า และยังมีพื้นที่ส่วนตัวของตัวเองอยู่ เพราะคำว่าบ้าน ไม่ใช่ที่อยู่อาศัยของใครคนหนึ่ง หากแต่เป็นที่ๆ ทุกคนต้องอาศัยอยู่ร่วมกัน ถ้ามีผู้สูงอายุอยู่ที่บ้าน ลองคิดเรื่องปรับปรุงบ้านให้เหมาะสำหรับผู้สูงอายุกันดูนะครับ