ห้องใต้บันได้จัดว่าเป็นพื้นที่ซึ่งมีประโยชน์มากสำหรับบ้านที่มีขนาดพื้นที่ไม่กว้าง และต้องการพื้นที่สำหรับเก็บของ หรือใช้งานประเภทอื่นๆ เพราะว่าพื้นที่ว่างใต้บันไดนั้นส่วนมากจะไม่ค่อยได้รับความสนใจ แต่ในความเป็นจริงแล้วพื้นที่ว่างใต้บันได้สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้มากมาย ไม่ว่าจะเป็นการทำห้องใต้บันไดไว้เพื่อเก็บของ ทำห้องน้ำ ห้องนอนขนาดเล็ก ใช้วางตู้เก็บของ วางตู้เสื้อผ้า ทีนี้เห็นหรือยังว่าพื้นที่ว่างใต้บันได้นั้นมีคุณค่ามากกว่าที่จะปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ใช้ประโยชน์
พื้นที่ว่างใต้บันไดนั้นมีอยู่ทุกบ้านที่มีความสูงมากกว่า 2 ชั้นขึ้นไป ซึ่งส่วนมากจะเป็นที่รูปสามเหลี่ยมซึ่งมีขนาดไม่กว้างนัก ทำให้การคิดว่าจะนำมาจัดการให้เกิดประโยชน์อย่างไรทำได้ไม่เต็มที่ รวมไปถึงความเชื่อที่ไม่นิยมเดินข้าม หรือเดินเหยียบสิ่งของต่างๆ ที่ติดมาตั้งแต่ครั้งโบราณ ทำให้การนำสิ่งของ หรือใช้พื้นที่ว่างใต้บันไดไม่ได้รับความนิยมมากนัก
แต่ในปัจจุบันการใช้พื้นที่ใต้บันไดใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ เป็นที่นิยมมากขึ้น เนื่องจากบ้านที่มีขนาดเล็กลง รวมไปถึงความต้องการในการใช้พื้นที่ของคนในบ้านมีมากขึ้น ทำให้มีการออกแบบพื้นที่ใต้บันไดให้สามารถใช้งานได้ในหลากหลายรูปแบบตามแต่ความเหมาะสม และความชอบของผู้พักอาศัยภายในบ้านนั่นเอง ลองมาดูว่าแนวคิดสำหรับจัดการพื้นที่ว่างใต้บันไดนั้นมีอะไรบ้าง
การจัดการพื้นที่ใต้บันไดที่ง่ายที่สุดคือการกั้นเป็นห้องใต้บันได ซึ่งเป็นวิธีการที่ง่ายเพียงแค่กั้นห้องด้วยวัสดุต่างๆ ให้เข้ากับรูปทรงของบันได เพียงแค่นี้ก็จะได้ห้องใต้บันไดขึ้นมาแล้ว ส่วนการใช้งานห้องใต้บันไดนั้นก็แล้วแต่ว่าผู้พักอาศัยต้องการทำอะไร อย่างเช่นเก็บของที่ไม่ค่อยได้ใช้ เก็บรองเท้า เก็บเสื้อผ้า เก็บเครื่องมือช่าง ซึ่งสามารถทำได้ทั้งสิ้น เมื่อคนอื่นมองเข้ามาก็จะไม่เห็นว่านั่นคือห้องอะไร ทำให้บ้านดูมีระเบียบมากขึ้นอีกด้วย
ห้องน้ำใต้บันไดก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกสำหรับจัดการพื้นที่ว่างใต้บันไดให้เกิดประโยชน์มากยิ่งขึ้น ถึงแม้ว่าตามความเชื่อในหลักฮวงจุ้ยนั้นการมีห้องนำใต้บันไดไม่ใช่เรื่องที่ควรทำ แต่ด้วยความต้องการในการใช้พื้นที่ทำให้ห้องน้ำใต้บันไดไม่ใช่เรื่องที่ทำไม่ได้ ซึ่งบ้านส่วนมากที่มีห้องน้ำใต้บันไดจะเป็นตึกแถว หรืออาคารพาณิชย์
เพราะว่าอาคารเหล่านั้นมีความต้องการที่จะใช้พื้นที่ในชั้นล่างให้มากที่สุด ทำให้ส่วนมากจะไม่มีห้องน้ำที่ชั้นล่าง จึงจำเป็นต้องปรับปรุงให้ห้องน้ำมาอยู่บริเวณพื้นที่ใต้บันไดนั่นเอง ซึ่งห้องน้ำใต้บันไดส่วนมากจะมีขนาดเล็ก พื้นที่ใช้สอยไม่มากนัก มีรูปทรงตามลักษณะของบันได แต่ห้องน้ำใต้บันไดก็สามารถตกแต่งให้สวยงามได้ตามรสนิยมของผู้พักอาศัย
การทำห้องเก็บของใต้บันไดนั้นเริ่มได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ เพราะว่าสามารถออกแบบภายในห้องเก็บของให้เป็นไปตามต้องการที่หลากหลายได้ จากที่แต่เดิมนั้นเพียงแค่กั้นห้องแล้วก็ยกของเข้าไปวางกองๆ ไว้ไม่ให้รกบ้าน แต่ในปัจจุบันห้องเก็บของใต้บันไดมีการออกแบบให้ตอบโจทย์ในการเก็บของประเภทต่างๆ มากขึ้น มีการนำชั้นวางของเข้าไปตั้งเพื่อเพิ่มพื้นที่เก็บของเพื่อให้สามารถเก็บของได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ห้องเก็บของใต้บันไดในยุคปัจจุบันอาจจะออกแบบให้เป็นห้องเก็บของเฉพาะประเภทได้ อย่างเช่นใช้เป็นห้องเก็บไวน์ ห้องเก็บเครื่องปรุงอาหาร ห้องเก็บอุปกรณ์งานช่าง งานฝีมือ เก็บอุปกรณ์ทำสวน หรือเป็นห้องสำหรับเก็บอุปกรณ์กีฬาต่างๆ เป็นต้น
ในกรณีที่ไม่ต้องการกั้นพื้นที่ว่างใต้บันไดให้เป็นห้อง การทำเพียงชั้นวางของให้เข้ากับรูปทรงของบันได แล้วนำไปวางไว้ที่ใต้บันได้ เพียงเท่านี้พื้นที่ว่างใต้บันไดก็จะกลายเป็นชั้นวางของที่สามารถใช้งานได้จริง และมีความแปลกตาไม่เหมือนใคร เนื่องจากชั้นวางของใต้บันไดนั้นจะไม่มีของบ้านไหนเลยที่เหมือนกัน เนื่องจากต้องสร้างใหม่สำหรับบ้านนั้นๆ โดยเฉพาะ
สำหรับชั้นวางของใต้บันไดสิ่งที่นิยมนำไปวางก็ได้แก่สิ่งของทั่วๆ ไปที่ใช้งานบ่อยในชั้นล่างของบ้าน หรืออาจจะเป็นของโชว์ หรือของสะสมต่างๆ ก็ได้สำหรับในกรณีที่บางบ้านนั้นพื้นที่ใต้บันไดสามารถมองเห็นจากส่วนที่ใช้รับแขกหรือใช้นั่งพักผ่อนนั่นเอง
การทำห้องนอนไว้ใต้บันไดนั้นถ้าเป็นการทำในบ้านพักอาศัยส่วนตัวที่ไม่มีคนพลุกพล่านนั้นสามารถทำได้ แต่การทำห้องนอนไว้ใต้บันไดที่มีคนขึ้นลงตลอดเวลานั้นไม่เป็นการสมควรเพราะเสียงต่างๆ จะรบกวนการนอนหลับนั่นเอง ห้องนอนใต้บันได้ก็เหมาะที่จะเป็นห้องนอนขนาดเล็ก ไว้สำหรับนอนพักผ่อนระหว่างวันมากกว่าที่จะเป็นห้องนอนสำหรับการนอนหลับอย่างจริงจัง
การที่ห้องนอนใต้บันไดไม่ค่อยเหมาะสมสำหรับการนอนหลับพักผ่อนอย่างจริงจังนั้นเนื่องจากพื้นที่ใต้บันไดนั้นมีขนาดเล็ก ทำให้เตียงนอนมีขนาดเล็กตามพื้นที่ รวมไปถึงการจัดพื้นที่ก็จะทำได้ยาก ซึ่งจะส่งผลให้ไม่สามารถนอนหลับได้อย่างเต็มที่นั่นเอง
ตู้เสื้อผ้าใต้บันไดนั้นจัดว่าเป็นอีกหนึ่งรูปแบบของการนำพื้นที่ว่างใต้บันไดมาใช้ประโยชน์ได้เป็นอย่างดี เพราะบ้านที่มีสาวๆ อยู่ด้วยนั้นพื้นที่เก็บเสื้อผ้าในห้องนอน หรือในตู้เสื้อผ้าหลักมักจะไม่เพียงพอ การทำตู้เสื้อผ้าใต้บันไดนอกจากจะเป็นการช่วยให้มีที่เก็บเสื้อผ้ามากขึ้นแล้วยังเป็นการทำให้บ้านดูสวย แปลกตามากขึ้น ถ้ามีการออกแบบตู้เก็บเสื้อผ้าใต้บันไดให้ดีก็สามารถใช้เก็บชุดสวยๆ ได้มากขึ้นอย่างแน่นอน
สำหรับคนที่ชอบแต่งตัว และรักรองเท้าเป็นชีวิตจิตใจ การหาพื้นที่เหมาะสมในการเก็บรองเท้าให้เป็นระเบียบนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย และยิ่งในบ้านที่มีขนาดเล็กการเก็บรองเท้าจำนวนมากการทำตู้เก็บรองเท้าใต้บันได้ถือว่าเป็นอีกหนึ่งแนวคิดที่ควรทำ เนื่องจากการทำตู้เก็บรองเท้าใต้บันไดจะทำให้การเก็บรองเท้านั้นเป็นสัดส่วน ไม่ต้องโดนแดด โดนฝนเหมือนการวางไว้หน้าประตูบ้าน การหยิบมาใช้ หรือการถอดเก็บก็สามารถทำได้สะดวกมากยิ่งขึ้นอีกด้วย
หลายๆ คนชอบอ่านหนังสือ และมีหนังสือที่สะสมไว้เป็นจำนวนมาก ซึ่งหนังสือต่างๆ เหล่านั้นนับวันก็จะยึดครองพื้นที่ต่างๆ ในบ้านมากขึ้นทุกวัน การจัดการพื้นที่ใต้บันได้ให้กลายเป็นชั้นหนังสือนั้นจะช่วยแก้ปัญหาไม่มีที่วางหนังสือได้เป็นอย่างดี และถ้ามีการออกแบบที่ดีพอสมารถทำเป็นมุมอ่านหนังสือได้แบบสบายๆ เลยทีเดียว
การสร้างพื้นที่ทำงานใต้บันไดนับว่าเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกของการนำพื้นที่ว่างใต้บันได้มาทำให้เกิดประโยชน์มากขึ้น เนื่องจากบางบ้านนั้นพื้นที่ชั้นล่างไม่สะดวกกับการนั่งทำงาน เพราะเพียงแค่ชุดรับแขก กับโต๊ะกินข้าวก็เต็มแล้ว จะนั่งทำงานในห้องนอนก็จะเป็นการรบกวนคนที่อยู่ด้วย พื้นที่ใต้บันได้จึงเป็นหนึ่งตัวเลือกที่ดีสำหรับการเปลี่ยนเป็นพื้นที่สำหรับทำงาน
การทำโต๊ะทำงานใต้บันไดนั้นก็เป็นเรื่องที่ง่ายมาก เพียงแค่หาชุดโต๊ะ เก้าอี้ ซึ่งมีขนาดเหมาะสมกับการทำงาน และเหมาะสมกับพื้นที่ใต้บันได้มาวาง ติดไฟเพิ่มอีกนิดหน่อย เพียงเท่านี้พื้นที่ว่างใต้บันได้ก็จะกลายมาเป็นพื้นที่สำหรับนั่งทำงานได้อย่างง่ายดาย ช่วยให้การนั่งทำงานในบ้านกลายเป็นเรื่องที่ไม่ยุ่งยากอีกต่อไป
สำหรับบางบ้านที่มีพื้นที่ครัวจำกัด การย้ายบางส่วนของอุปกรณ์ครัวมาไว้บริเวณใต้บันได้ก็จะทำให้ห้องครัวหลักนั้นมีพื้นที่มากขึ้น ทำอาหารได้อย่างสะดวกขึ้น ซึ่งห้องครัวใต้บันไดนั้นเหมาะสมที่จะทำเป็นครัวขนาดเล็ก อุปกรณ์ต่างๆ ควรเป็นแบบใช้ไฟฟ้า และไม่ก่อให้เกิดควันมากเกินไปในระหว่างทำงาน เช่นเตาปิ้งขนมปัง เตาไมโครเวฟ กาต้มน้ำร้อน หรือเตาไฟฟ้าขนาดเล็ก เพื่อทำอาหารง่ายๆ ที่ไม่ต้องใช้เวลานานนั่นเอง
จะเห็นได้ว่าการจัดการพื้นที่ว่างใต้บันได้ให้เป็นห้องใต้บันไดในรูปแบบต่างๆ นั้นไม่ใช่เรื่องยาก เพียงแค่เจ้าของบ้านต้องตัดสินใจให้ได้ก่อนว่าจะนำพื้นที่ว่างตรงนั้นใช้ทำประโยชน์อย่างไร ซึ่งการปรับเปลี่ยนพื้นที่ว่างใต้บันไดให้สามารถใช้ประโยชน์ต่างๆ ได้นั้น จะช่วยให้การพักอาศัยในบ้านมีความสะดวกสบาย รวมไปถึงยังช่วยให้บ้านมีความเป็นระเบียบมากขึ้นด้วย
ที่มาภาพประกอบ : https://www.homecrux.com