ทุกคนย่อมต้องเคยกินเมนูผัดกะเพรามาบ้าง บางคนอาจจะเรียกได้ว่าเป็นเมนูโปรดเลยทีเดียว แต่ที่จริงแล้วนั้น นอกจากนำมาปรุงอาหารได้อร่อย มีรสและกลิ่นอันเป็นเอกลักษณ์ กะเพรานั้นยังมีความพิเศษซ่อนอยู่ เพราะว่ากะเพราจัดเป็นพืชสมุนไพรที่มีสรรพคุณมากมาย ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการบรรเทาอาการป่วย หรือช่วยรักษาโรคต่างๆ ได้หลายชนิด
กะเพรานั้นมีสรรพคุณต่างๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็นการนำมาปรุงอาหารที่มีเอกลักษณ์เฉพาะได้หลากหลายเมนู อีกทั้งยังเป็นพืชสมุนไพรที่ได้รับการยอมรับไปทั่วโลกว่ามีสรรพคุณทางยา ใช้บรรเทาและรักษาโรคต่างๆ ได้ โดยกะเพรานั้นสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทคือ กะเพราแดงและกะเพราขาว โดยกะเพราขาวนิยมมาประกอบอาหาร ส่วนกะเพราแดงนิยมใช้ทำเป็นยา
การปลูกกะเพราด้วยตัวเองที่บ้านนั้นสามารถทำได้ง่ายๆ ไม่ว่าจะเป็นการปลูกด้วยเมล็ด การปลูกด้วยวิธีปักชำ การปลูกลงดิน หรือปลูกในกระถางก็สามารถทำได้ทั้งสิ้น การเตรียมตัวสำหรับปลูกกะเพราที่บ้านก็ไม่มีขั้นตอนอะไรมาก แค่เตรียมพื้นที่ให้เหมาะสม ดินที่ปลูกควรเป็นดินร่วน ถ้าปลูกลงดินก็ควรพรวนดินรอไว้ประมาณ 2 วัน ถ้าปลูกในกระถางก็ควรหาพื้นที่ให้เหมาะสม
การปลูกกะเพราด้วยวิธีปักชำนั้นเป็นวิธีที่ง่ายมาก เพียงแค่นำกิ่งกะเพรามาตัดยอดออก โดยกิ่งกะเพราที่จะนำมาปักชำนั้นควรเป็นกิ่งที่กลางแก่กลางอ่อน คือโตเต็มวัยแต่ยังไม่แก่นั่นเอง วิธีการก็เพียงแค่นำกิ่งพันธุ์ของกะเพรามาปักลงในดิน หรือกระถางที่เตรียมไว้ โดยปักกิ่งให้เฉียง 45 องศา นำดินมากลบบางๆ จากนั้นก็รดน้ำให้ชุ่ม เพียงแค่นี้ก็คุณจะมีต้นกะเพราส่วนตัวไว้ที่บ้านแล้ว
การปลูกกะเพราด้วยวิธีการนี้จะมีขั้นตอนมากกว่าการปลูกกะเพราด้วยวิธีการปักชำเล็กน้อย เริ่มต้นจากการเตรียมดินร่วนใส่ในกระถาง โรยเมล็ดกะเพราลงไปให้ทั่ว แล้วใช้ปุ๋ยคอกกลบบางๆ รดน้ำให้ชุ่มวันละ 1-2 ครั้ง ประมาณ 7 วันกะเพราก็จะเริ่มงอกขึ้นมา เมื่อต้นกล้าโตพอสมควร หรือประมาณ 1 เดือนก็ค่อยๆ ถอนต้นกะเพราออกบางส่วนเพื่อจัดระยะห่างให้เหมาะสม
การปลูกกะเพราในกระถางนั้นควรเริ่มต้นจากการเลือกกระถางที่มีขนาดใหญ่พอสมควร ให้เหมาะสมกับเนื้อที่ เนื่องจากกะเพราเป็นพืชที่โตเร็ว ส่วนดินสำหรับปลูกกะเพรานั้นควรเป็นดินร่วนที่ระบายน้ำได้ดี วิธีการปลูกจะใช้เมล็ดหรือวิธีปักชำก็ได้ การตั้งกระถางไม่ควรวางไว้ในบ้าน เพราะกะเพราต้องรดน้ำเช้า-เย็น ซึ่งอาจจะทำให้บ้านสกปรกได้
การดูแลกะเพรานั้นเพียงแค่หมั่นรดน้ำเช้า–เย็น แต่ต้องไม่ให้มีน้ำขัง รวมไปถึงการพรวนดิน หรือถอนวัชพืชต่างๆ ออกตามความเหมาะสม ถ้าต้องการใส่ปุ๋ยก็สามารถใส่ได้ ไม่ว่าจะเป็นปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยเคมี ส่วนการเก็บกะเพรานั้นสามารถเก็บได้เมื่อกะเพรามีอายุ 30-35 วัน โดยตัดให้เหลือต้นสูงจากพื้นดินประมาณ 15 ซ.ม. กะเพราจะแตกยอดและกิ่งมาใหม่ สามารถเก็บซ้ำใหม่ได้ทุก 15 วัน เป็นเวลาประมาณ 8 เดือน
ใบกะเพรานั้นนอกจากจะเอามาผัด หรือนำมาเป็นส่วนประกอบของอาหารต่างๆ แล้ว ใบกะเพรายังมีประโยชน์ในด้านอื่นๆ อีกมากมาย อย่างเช่น การนำใบกะเพรามาทำเป็นยาแก้อาการต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นยาบำรุง ขับลม ป้องกันอาการหวัด ช่วยขับไขมัน ควบคุมเบาหวาน ป้องกันมะเร็ง รวมไปถึงน้ำกะเพราที่ได้จากการนำใบกะเพราไปต้มแล้วปรุงรสก็นับว่าเป็นเมนูสุขภาพเช่นกัน
เคล็ดลับสำหรับผู้ที่ต้องการให้กะเพราโตเร็ว มีใบเยอะ และมีอายุยืนนั้นสามารถทำได้ง่าย ๆ เพียงแค่เด็ดดอกกะเพราออกทุกวัน เพราะถ้ากะเพราออกดอกต้นก็จะเฉาและตายไปในที่สุด การเด็ดดอกออกจะเป็นการกระตุ้นให้กะเพราเข้าใจว่าต้องเร่งขยายพันธุ์ กะเพราจะเร่งออกดอกออกใบมากขึ้นกว่าปกติ
เป็นอย่างไรกันบ้างสำหรับสาระดีๆ และข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับกะเพรา พืชสมุนไพรคู่บ้านคู่ครัวของคนไทย จากบทความนี้เชื่อว่าหลายๆ ท่านจะมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับวิธีการปลูกกะเพราด้วยตัวเอง รวมไปถึงเคล็ดลับในการดูแลกะเพราให้งอกงามได้อย่างเต็มที่