ไม้กวาดนั้นเป็นอุปกรณ์เครื่องใช้อย่างหนึ่งที่ทุกบ้านในโลกล้วนมีใช้ ซึ่งไม้กวาดแต่ละประเภทล้วนมีวิวัฒนาการมาอย่างยาวนานเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้ใช้ที่แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ของโลกใบนี้ ลองกลับมาดูภายในประเทศไทยไม้กวาดที่ใช้งานนั้นก็มีความแตกต่างกันไปตามขงเหมาะสมของแต่ละบ้าน และในแต่ละภูมิภาคก็มีรูปแบบของไม้กวาดที่แตกต่างกันไปบ้าง ในบทความนี้จะมาแนะนำถึงไม้กวาดประเภทต่างๆ ที่นิยมใช้กันอยู่ในปัจจุบัน
ไม้กวาดนั้นเกิดมาเพื่อใช้ทำความสะอาด ใช้กวาดพื้นให้สะอาด ซึ่งไม้กวาดที่มีรูปแบบใกล้เคียงกับที่ใช้ในปัจจุบันนั้นคาดว่าจะกำเนิดขึ้นเมื่อราวๆ 200 ปีก่อนในประเทศอังกฤษ โดยมีความแตกต่างจากใช้สิ่งต่างๆ ที่ใช้กวาดพื้นอย่างเช่นกิ่งไม้ โดยสิ้นเชิง และไม้กวาดในรูปแบบใหม่นี้ได้แพร่กระจายไปทั่วโลก รวมถึงประเทศไทยด้วยในยุคปฏิวัติอุตสาหกรรมของประเทศสหรัฐอเมริกา
ไม้กวาดที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายในประเทศไทยนั้นแบ่งได้เป็นหลายประเภทตามรูปแบบการใช้งาน และวัสดุที่นำมาผลิต ซึ่งไม้กวาดในประเทศไทยนั้นก็ได้รับการพัฒนามาอย่างต่อเนื่องทำให้สามารถใช้งานได้สะดวกขึ้น มีความทนทานมากขึ้น รวมไปถึงมีการพัฒนาวัสดุที่นำมาทำไม้กวาดอีกด้วย ไม้กวาดที่ได้รับความนิยมในการใช้งานได้แก่
เป็นไม้กวาดที่พบได้ในทุกบ้านของประเทศไทย เรียกว่าเป็นไม้กวาดที่มีการใช้อย่างแพร่หลายที่สุดก็ว่าได้ ไม้กวาดดอกหญ้านั้นผลิตมาจากหญ้าดอกกง หรือดอกแขม ทำให้ถูกเรียกว่าไม้กวาดดอกหญ้า ไม้กวาดประเภทนี้จะมีลักษณะแบน ด้านจับยาวประมาณ 50 เซนติเมตรทำด้วยไม้ไผ่ แต่ในปัจจุบันมีไม้กวาดดอกหญ้าที่ด้ามจับทำด้วยพลาสติกด้วย
ข้อดีของไม้กวาดดอกหญ้าเป็นไม้กวาดที่เหมาะสมสำหรับการกวาดภายในบ้าน กวาดฝุ่นในพื้นที่ต่างๆ ที่เป็นพื้นที่เรียบ สิ่งที่ต้องการกวาดมีขนาดเล็ก และมีน้ำหนักเบา เข้าถึงซอกมุมต่างๆ ได้ง่าย ส่วนข้อเสียของไม้กวาดดอกหญ้านั้นคือเมื่อใช้งานไปซักพักดอกหญ้าที่นำมามัดเป็นไม้กวาดก็จะร่วงหลุดออกมา
ไม้กวาดทางมะพร้าวก็จัดว่าเป็นไม้กวาดสามัญประจำบ้านที่สามารถพบได้แทบทุกบ้านในประเทศไทยเหมือนกับไม้กวาดดอกหญ้า เป็นไม้กวาดด้ามยาวที่ตัวไม้กวาดนั้นทำมาจากก้านของใบมะพร้าวที่เหลาเอาส่วนใบออกแล้วนำมาตากแห้ง จากนั้นมามัดรวมกัน หรือจะทำเป็นแผ่นเพื่อติดกับด้ามก็ได้ ไม้กวาดทางมะพร้าวถือว่าเป็นไม้กวาดที่เหมาะสำหรับการกวาดนอกบ้าน
ข้อดีของไม้กวาดทางมะพร้าวสามารถกวาดสิ่งของต่างๆ ที่มีน้ำหนักเล็กน้อยได้ ใช้งานบนพื้นที่ขรุขระได้ดี รวมไปถึงใช้กวาดน้ำได้อีกด้วย ส่วนข้อเสียนั้นคือมีขนาดใหญ่เทอะทะ มีน้ำหนักมาก และทางมะพร้าวก็หักง่ายถ้าใช้งานอย่างไม่ถูกต้อง
ไม้กวาดเสี้ยนตาลเป็นไม้กวาดที่ใช้กวาดเพดานโดยเฉพาะ หรือที่เรียกกันว่าไม้กวาดหยากไย่ เป็นไม้กวาดที่มีด้านจับยาวประมาณ 2 – 3 เมตรแล้วแต่ความเหมาะสมในการใช้งานของแต่ละบ้าน ข้อดีของไม้กวาดเสี้ยนตาลคือสามารถกวาดฝุ่นในที่สูงอย่างได้ผล ไม่ว่าจะเป็นเพดาน ฝ้า ผนังบ้าน หรือซอกมุมต่างๆ ที่อยู่สูงจนไม่สามารถกวาดด้วยวิธีการปกติได้
ส่วนข้อเสียของไม้กวาดเสี้ยนตาลคือเป็นไม้กวาดที่สามารถใช้งานได้ประเภทเดียวคือการกวาดในที่สูง และด้วยความที่ด้ามจับยาวมากทำให้การเก็บไม่ค่อยสะดวก อีกทั้งในบ้านยุคใหม่ที่มีเพดานบ้านไม่สูงนักก็ไม่ค่อยมีการนำมาใช้กันแล้ว
ไม้กวาดไม้ไผ่เป็นไม้กวาดที่ทุกส่วนนั้นทำมาจากไม้ไผ่ มีลักษณะคล้ายคราด มีความยาวประมาณไม้กวาดทางมะพร้าว โดยส่วนปลายจะมีลักษณะเป็นซี่ๆ แยกจากกันประมาณ 8 – 10 ซี่ ปลากซี่จะงุ้มลงเล็กน้อยเพื่อใช้ลากสิ่งต่างๆ นั่นเอง เป็นไม่กวาดที่ออกแบบมาเพื่อกวาดใบไม้ในสนามหญ้า หรือในสวน จัดว่าเป็นไม้กวาดสำหรับการทำงานหนักก็ว่าได้
ส่วนข้อเสียของไม้กวาดไม้ไผ่นั้นคือการใช้งานที่สามารถใช้ได้เพียงประเภท คือใช้งานบนพื้นดิน หรือพื้นหญ้าเท่านั้น ไม่เหมาะกับการนำมาใช้บนพื้นคอนกรีตเนื่องจากจะทำให้ปลายไม้กวาดได้รับความเสียหาย
เป็นไม้กวาดที่ค่อนข้างจะทันสมัย และได้รับความนิยมในหมู่คนรุ่นใหม่เนื่องจากใช้งานง่าย และสามารถหาซื้อได้ตามห้างสรรพสินค้าทั่วไป ไม้กวาดไนลอนนั้นจะมีลักษณะคล้ายกับไม้กวาดดอกหญ้าต่างกันที่วัสดุ วัสดุที่นำมาใช้ทำไม้กวาดไนลอนตัวด้ามจะเป็นพลาสติก ส่วนตัวไม้กวาดจะเป็นเส้นใยไนลอน เป็นไม้กวาดที่น้ำหนักเบา ราคาไม่แพง ใช้งานง่าย กวาดฝุ่นต่างๆ ได้ดีพอสมควร
ส่วนข้อเสียของไม้กวาดไนลอนนั้นจะเป็นเรื่องของความแข็งแรง เพราะด้ามจับที่เป็นพลาสติกนั้นจะไม่ค่อยมีความแข็งแรง และถ้าวางไว้โดยเอาตัวไม้กวาดลงพื้นจะทำให้ไม้กวาดเสียรูปทรง
ไม้กวาดยางพาราจัดว่าเป็นไม้กวาดที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมาใหม่ โดยตัวไม้กวาดนั้นจะทำมาจากยางพารา ด้านทำมาจากวัสดุต่างๆ อย่างเช่นพลาสติก หรืออลูมิเนียม โดยไม้กวาดยางพารานั้นจะมีรูปทรงคล้ายกับไม้กวาดดอกหญ้า และมีรูปแบบการใช้งานที่คล้ายๆ กัน ข้อดีของไม้กวาดยางพาราคือสามารถกวาดฝุ่นได้ดี ไม่ทำให้ฝุ่นฟุ้งกระจาย มีความทนทาน ส่วนข้อเสียของไม้กวาดยางพาราคือยังมีราคาที่ค่อนข้างสูง
เป็นไม้กวาดขนาดเล็กที่ออกแบบมาให้ใช้สำหรับปัดฝุ่นในบริเวณต่างๆ อย่างเช่นตู้ โต๊ะ ขอบหน้าต่างโดยเฉพาะ ตัวไม้กวาดทำมาจากขนไก่ ด้ามจับทำมาจากพลาสติก มีน้ำหนักเบา ส่วนข้อเสียคือถ้าปัดฝุ่นแรงเกินไปขนไก่ที่นำมาทำไม้กวาดจะหลุดได้ง่าย และไม้กวาดชนิดนี้เป็นกักเก็บฝุ่นจำนวนมาก เมื่อใช้งานเสร็จต้องเคาะฝุ่นทิ้งทุกครั้ง
ไม้กวาดข้าวโพดนั้นเป็นไม้กวาดที่ทำมาจากต้นและใบของข้าวโพดที่ตากจนแห้งแล้ว มีรูปร่าง และลักษณะการใช้งานคล้ายกับไม้กวาดทางมะพร้าว แต่จะมีความอ่อนนุ่มกว่าสามารถใช้งานได้ทั้งภายในบ้าน และภายนอกบ้าน ส่วนข้อเสียของไม้กวาดข้าวโพดคือไม่ค่อยมีความทนทาน ไม่ทนต่อสภาพอากาศ และหาซื้อได้ค่อนข้างยาก
จะเห็นได้ว่าไม้กวาดประเภทต่างๆ ที่นำมาแนะนำในบทความนี้มีรูปแบบการใช้งานที่เหมือนกันบ้าง แตกต่างกันบ้าง ซึ่งส่วนมากจะแตกต่างที่ประเภทของวัสดุซึ่งนำมาผลิตเป็นไม้กวาดชนิดต่างๆ นั่นเอง การเลือกไม้กวาดประเภทต่างๆ เพื่อนำไปใช้งานนั้นควรเลือกให้เหมาะสม ยิ่งถ้าเป็นคนที่ทำความสะอาดบ้านบ่อยการได้ไม้กวาดที่เหมาะสม มีความแข็งแรงทนทาน จะทำให้การทำความสะอาดบ้านง่ายขึ้นมากเลยทีเดียว
ที่มาภาพประกอบ :