ไหว้พระพรหมให้ถูกต้องทำอย่างไร

ความเชื่อในการไหว้พระพรหมนั้นเป็นความเชื่อในเรื่องเทพเจ้าที่ได้รับการสืบทอดมาอย่างยาวนานในสังคมไทย จะเห็นได้ว่าในหลายๆ สถานที่ทั่วประเทศไทยนั้นมีการตั้งรูปพรพรหมไว้สักการะกันอย่างมากมาย ในบทความนี้จะมาแนะนำถึงขั้นตอน และวิธีการต่างๆ ในการไหว้พระพรหมอย่างถูกต้อง ที่มาของความเชื่อในเรื่องนี้ รวมไปถึงสถานที่สักการะพระพรหมยอดฮิตในประเทศไทย

1. ขั้นตอนการไหว้พระพรหมอย่างถูกต้อง

ก่อนที่จะเริ่มขั้นตอนในการไหว้พระพรหมนั้นควรรู้ก่อนว่าพระพรหมที่เป็นรูปสักการะนั้นมีทั้งขนาดเล็ก และขนาดใหญ่ ซึ่งการไหว้พระพรหมทั้ง 2 แบบนั้นมีความแตกต่างกันไปตามความเชื่อ โดยรูปสักการะพระพรหมขนาดเล็กที่มีขนาดไม่เกิน 1 ศอกสามารถอัญเชิญมาตั้งในบ้านได้ แต่ถ้ามีขนาดใหญ่กว่านั้นต้องทำเป็นสถานสักการะไว้ภายนอกบ้าน

การไหว้พระพรหมที่อยู่ภายในบ้านนั้นให้เริ่มจากการทำเป็นโต๊ะบูชา หรือหิ้งบูชา โดยไม่วางให้ชนิดผนัง คือไม่ควรให้หน้าด้านใดด้านหนึ่งของพระพรหมชิดผนังมากเกินไปนั่นเอง ส่วนขั้นตอนในกรไหว้พระพรหมที่อยู่ในบ้านมีขั้นตอนดังนี้

• ไหว้พระพรหมวันไหนดี ในความเป็นจริงแล้วการไหว้พระพรหมนั้นสามารถไหว้ได้ทุกวันตามความเหมาะสม และความสะดวกของผู้ไหว้ แต่ถ้าตามความเชื่อแล้วนั้นจะไม่นิยมไหว้พระพรหมในวันพระ เนื่องจากพระพรหมนั้นจะเสด็จไปปฏิบัติธรรม ทำให้ไม่ได้ยินคำขอของผู้ไหว้นั่นเอง
• ทำความสะอาดบริเวณให้เรียบร้อย ก่อนการสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ใดๆ ก็ตามการทำความสะอาดในบริเวณนั้นเป็นเรื่องที่ไม่ควรละเลย เพราะเป็นการเริ่มต้นด้วยการแสดงความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ต้องการบูชา
• เตรียมเครื่องบูชา การไหว้พระพรหมนั้นเครื่องบูชาที่เหมาะสมในการนำมาไหว้พระพรหมนั้นคือ ดอกไม้ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นดอกดาวเรือง ดอกมะลิ ดอกบัว เน้นไปดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ส่วนอาหารที่นำมาถวายควรใช้เป็นขนมหวานรสอ่อน เน้นเป็นขนมที่ทำมาจากธรรมชาติ ผ่านการปรุงแต่งให้น้อยที่สุด สำหรับผลไม้ และธัญพืชสามารถถวายได้ทุกประเภทตามแต่ความเหมาะสม แต่ห้ามถวายสุราเป็นอันขาด
• จำนวนธูปในการไหว้พระพรหม ตามความเชื่อในการไหว้พระพรหมนั้นการไหว้ในแต่ละทิศ หรือในแต่ละหน้าของพระพรหมมีจำนวนการใช้ธูปเทียนที่แตกต่างกัน แต่ถ้าเป็นการไหว้ตามปกติ หรือการไหว้ตามความเหมาะสมให้ใช้เพียงธูป 9 ดอก เทียน 2 เล่ม ก็สามารถไหว้พระพรหมได้เช่นกันโดยไม่ถือว่าผิดประเพณีแต่อย่างใด โดยที่ระหว่างไหว้พระพรหมในบ้านนั้นสามารถจุดกำยานเครื่องหอมประกอบไปด้วยก็ได้
• สวดคำบูชาพระพรหม เมื่อเตรียมเครื่องบูชาต่างๆ เรียบร้อยแล้ว จากนั้นให้เริ่มสวดบทบูชาพระพรหม ซึ่งก่อนสวดบทสวดบูชาพระพรหมนั้นให้สวดบทบูชาพระพิฆเนศก่อนทุกครั้ง ส่วนบทบูชาพระพรหมของคติทางพราหมณ์ – ฮินดู มีดังนี้ 
  โอม พรหมมายะ นะมะห์ (สี่จบ)
  โอม ปะระเมศะ นะมัสสะการัม โองการะ นิสสะวะรัม
  พรหมเรสะยัม ภูปัสสะวา วิษณู ไวยะทานะโมโทติลูกะปัม
  ทะระมา ยิกยานัม ยะไวยะลา คะมุลัม
  สะทานันตะระ วิมุสะตินัม
  นะมัสเต นะมัสเต จะอะการัง ตะโถวาจะ
  เอตามาตาระยัต ตะมันตะรามา
  กัตถะนารัมลา จะสะระวะปะติตัม
  สัมโภพะกะละ ทิวะทิยัม มะตัมยะ (หนึ่งจบ)
  โอม จะตุระมุขายะ วิทมะเห
  หัมษา รุทายะ ธีมะหิ
  ตันโน พรหมมา ประโจทะยาต (หนึ่งจบ)

ส่วนการไหว้พระพหรมที่ตั้งอยู่ภายนอกบ้านนั้นก็ให้ทำตามวิธีการของการไหว้พระพรหมภายในบ้าน แต่ควรไหว้ให้ครบทั้ง 4 ทิศ โดยเริ่มต้นจากหน้าที่อยู่ตรงกลาง และวนไปตามเข็มนาฬิกาจนครบทุกด้านนั่นเอง

2. ทำไมต้องไหว้พระพรหมครบทั้ง 4 ด้าน

ตามความเชื่อในเรื่องการไหว้พระพรหมนั้นพระพรหมทั้ง 4 พักตร์จะมีการให้พรที่แตกต่างกันออกไป และมีวิธีการไหว้แต่ละพักตร์ที่ไม่เหมือนกัน สำหรับผู้ที่ต้องการไหว้ และได้รับพรจากพระพรหมอย่างครบถ้วนนั้นควรไหว้ให้ครบ และการไหว้พระพรหมทั้ง 4 พักตร์ และ 4 ทิศนั้นมีรายละเอียดที่แตกต่างกันดังนี้

• พักตร์ที่ 1 ทางด้านทิศเหนือ การไหว้พระพรหมพักตร์ทางด้านทิศเหนือสามารถสังเกตได้ง่ายๆ คือเป็นพักตร์ที่หันออกมาด้านนอก และมีคนมาสักการะมากที่สุดนั่นเอง โดยการไหว้พระพรหมพักตร์ด้านทิศเหนือนั้นจะใช้ธูป 16 ดอก เทียน 9 เล่ม ดอกบัว 9 ดอก น้ำหนึ่งขวด โดยการขอพรจะเน้นในเรื่องความก้าวหน้าในการเรียน อาชีพการงาน ความเจริญรุ่งเรื่องในชีวิต
• พักตร์ที่ 2 ทางด้านทิศตะวันออก ใช้ธูป 19 ดอก เทียน 9 เล่ม ดอกบัว 9 ดอก น้ำหนึ่งขวด เป็นการขอพรในเรื่องของโชคลาภ การเสี่ยงโชค กาค้าขาย เรื่องเงินทอง รวมไปถึงการขอลูก และความมั่นคงในชีวิต
• พักตร์ที่ 3 ทางด้านทิศใต้ การบูชาพระพรหมทางด้านทิศใต้นั้นจะเน้นขอพรในเรื่อง เกียรติยศชื่อเสียง การได้รับความนับถือ การได้มาในทรัพย์สินต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นบ้าน รถ ที่ดิน ซึ่งการบูชาพระพรหมในทิศนี้จะบูชาด้วย ใช้ธูป 36 ดอก เทียน 9 เล่ม ดอกบัว 9 ดอก น้ำหนึ่งขว
• พักตร์ที่ 4 ทางด้านทิศตะวันตก การบูชาพระพรหมพักตร์นี้จะเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ ให้มีสุขภาพแข็งแรง ความรักคู่ครอง การบูชาพระพรหมด้านทิศตะวันตกจะใช้ ใช้ธูป 39 ดอก เทียน 9 เล่ม ดอกบัว 9 ดอก น้ำหนึ่งขวด

3. ความเชื่อเรื่องพระพรหมกับสังคมไทย

ด้วยความเชื่อของศาสนาพราหมณ์ – ฮินดู ที่ฝังรากลึกลงในสังคมไทยมาอย่างยาวนานทำให้คนไทยที่นับถือความเชื่อในเรื่องพระพรหมอยูเป็นจำนวนมาก ซึ่งโดยมากจะเชื่อว่าพระพรหมนั้นเป็นเทพผู้สร้าง เป็นเทพแห่งความเมตตา รวมไปถึงเป็นเทพผู้ลิขิตชีวิตมนุษย์ให้ดำเนินไปในทิศทางต่างๆ ดังคำที่ว่า “พรหมลิขิต” นั่นเอง ซึ่งการบูชาพระพรหมนั้นเชื่อว่าจะทำให้ผู้ที่บูชามีความสงบสุข มีชีวิตที่สมบูรณ์ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ มีความเจริญรุ่งเรื่องในชีวิต

4. สถานที่สักการะพระพรหมยอดนิยมในเมืองไทย

สำหรับประเทศไทยนั้นมีสถานที่สักการะพระพรหมที่มีชื่อเสียง และมีผู้คนหลั่งไหลไปกราบไหว้บูชาอยู่หลายสถานที่ ซึ่งแต่ละสถานที่ล้วนแต่ได้รับการยอมรับว่าเมื่อขอพรสิ่งใดแล้วมักจะสมหวังได้ตามคำขอ ไม่ว่าจะเป็น ศาลท่านท้าวมหาพรหม หรือศาลพระพรหมเอราวัณ สี่ราชประสงค์

ซึ่งศาลนี้ถือว่าเป็นต้นแบบการสร้างศาลพระพรหมนอกเทวะสถานของศาสนาพราหมณ์แล้ว ยังมีสถานสักการะพระพรหมอื่นๆ อื่นอีก ไม่ว่าจะเป็นศาลพระพรหมที่เซ็นทรัลปิ่นเกล้า ศาลพระพรหมแยกคลองขวาง หนองแขม และศาลพระพรหมที่อยู่ในเทวะสถานอย่างเช่น พระพรหมในเทวะสถาน(โบสถ์พราหมณ์) หรือพระพรหมในวัดพระศรีมหาอุมาเทวี(วัดแขกสีลม) เป็นต้น 

จากเรื่องราวต่างๆ ในบทความนี้จะเห็นได้ว่าการไหว้พระพรหมนั้นเป็นความเชื่อ และความศรัทธาที่ฝังอยู่ในสังคมไทยมาอย่างยาวนาน ซึ่งการไหว้พระพรหมด้วยความศรัทธานั้นเป็นเรื่องที่สามารถทำได้ทุก ทุกวัน และทุกเวลา เพียงแค่สงบจิตและระลึกถึงพระพรหม เพียงเท่านั้นก็ถือว่าเป็นการไหว้พระพรหมแล้ว แต่การไหว้แบบเต็มรูปแบบก็สามารถทำได้ตามคำแนะนำในบทความนี้นั่นเอง