เคยเล่าไปแล้วถึงร้านขายสรรพสินค้าของพ่อ ที่ต่อมากลายเป็นร้านขายสินค้าผู้หญิงและของใช้ในบ้านของแม่ว่าเป็นเพียงห้องแถวหนึ่งคูหา ในโครงการพัฒนาเมืองตลาดวโรรสที่เจ้าดารารัศมีลงทุนสร้างขึ้นในเชียงใหม่เมื่อเกือบร้อยปีที่แล้ว
นอกจากตลาดที่อยู่ภายในแล้ว ไม่ไกลจากร้านของเรายังมีกิจการโรงแรมอีกด้วย ผมไม่รู้ว่าโรงแรมแห่งนี้เปิดบริการตั้งแต่เมื่อใด แต่คิดว่าน่าจะเกิดขึ้นพร้อมกับร้านค้าในตึกแถวและตลาด ซึ่งเป็นไปตามแบบแผนย่านการค้าในกรุงเทพฯ ดังนั้นย่านวโรรสและต้นลำไยย่อมเป็นศูนย์กลางธุรกิจทันสมัยที่สุดของเชียงใหม่ (ในเวลานั้น)
โรงแรมมิตรอารี ตั้งอยู่ตรงหัวมุมถนนช้างม่อยกับถนนข่วงเมรุ เปิดให้บริการห้องพักหลายสิบห้อง เพราะกินพื้นที่ชั้นบนของห้องแถวหลายคูหา สำหรับพื้นที่ชั้นล่าง ส่วนหนึ่งเป็นโถงทางเข้าและห้องอาหารของโรงแรม อีกส่วนหนึ่งเป็นร้านค้าและช่องทางเข้าออกตลาด ชั้นล่างของโรงแรมจึงดูคึกคัก เพราะมีทั้งผู้ที่มาพักแรม ผู้ที่มารับประทานอาหารและผู้ที่ผ่านเข้าตลาด
เจ้หมวย แม่ของเพื่อน ผู้เป็นภรรยาผู้จัดการโรงแรม จึงเปิดแผงขายขนมผลไม้ที่มีลูกค้าแวะเวียนตลอดทั้งวัน ส่วนร้านค้านั้นขายแว่นตาและนาฬิกา โดยชื่อร้านจะประกันคุณภาพสินค้าอย่างชัดเจนว่า เที่ยงตรง
ดูเหมือนว่ากิจการโรงแรมที่พึ่งของคนเดินทางกับร้านนาฬิกาที่ขายสินค้าคุณภาพดีตามชื่อมาสิ้นสุดลงเมื่อเกิดเพลิงไหม้ครั้งใหญ่ เพราะเมื่อมีการสร้างตลาดและตึกแถวใหม่ทดแทน ก็ไม่ปรากฏทั้งร้านเที่ยงตรงและโรงแรมมิตรอารี ผมเองก็ไม่ได้เจอะเจอเพื่อนและแม่เพื่อนตั้งแต่วันนั้นจนทุกวันนี้
ช่วงเวลาที่โรงแรมยังเปิดกิจการอยู่นั้นผมจึงมีโอกาสผ่านไปมาทุกวัน ผมยังมีโอกาสมองเห็นจากหน้าต่างห้องนอน ผมแวะเวียนไปซื้อขนมผลไม้ที่ร้านเจ้หมวยอยู่เสมอ รวมทั้งผมเคยวิ่งเล่นตามชั้นต่างๆ ของโรงแรมกับลูกเจ้าของโรงแรม
ด้วยเหตุนี้เมื่อผมเลือกอาชีพเป็นสถาปนิก รับจ้างออกแบบอาคารต่างๆ นั้น เมื่อมีผู้ว่าจ้างให้ออกแบบศูนย์การค้าและโรงแรม ผมก็พร้อมที่จะสนองอย่างเข้าใจ
เพราะสิ่งที่ผมรับรู้มาแต่เยาว์วัยกลายเป็นประสบการณ์ ช่วยในการออกแบบแม้ว่าศูนย์การค้าและโรงแรมในปัจจุบันจะมีรูปโฉมและลักษณะกิจการต่างไปจากภาพในความทรงจำ โดยเฉพาะขนาด ความสวยงามและความทันสมัยที่แปรเปลี่ยนไปอย่างมาก แต่เนื้อหาสาระยังคงเหมือนเดิม
สำหรับผู้ที่เคยชื่นชมโรงแรมรถไฟหัวหิน โรงแรมเซ็นทารา หาดใหญ่, กระบี่, สมุย, ภูเก็ต และพัทยา โปรดรู้ว่าสถาปนิกที่ออกแบบนั้นอาศัยประสบการณ์ส่วนตัว เมื่อบ้านอยู่ใกล้โรงแรมมาก่อน (ฮา)
สำหรับเพื่อน รุ่นน้องและลูกศิษย์ที่ส่วนใหญ่พักอาศัยในหมู่บ้านจัดสรรชานเมืองและวิ่งเล่นตามถนนตรอกซอกซอยในหมู่บ้าน คงไม่ได้เรียนรู้อะไรมากเท่ากับผมที่เติบโตในตึกแถว เป็นร้านค้าอยู่หน้าตลาดและใกล้โรงแรม จึงได้เรียนรู้อะไรมากกว่า (ฮา)
ผู้เขียน : ปริญญา ตรีน้อยใส
นามปากกาของ ศ.ดร.บัณฑิต จุลาสัย
เจ้าของหนังสือด้านสถาปัตยกรรม ถูกยกย่องจาก Dictionnaire de L'Architecture du XXe Siecle, Editions Hazan, Paris 1996
เป็น 1 ใน 3 สถาปนิกไทยประจำคริสต์ศตวรรษที่ 20