เทคนิคเลือกขนาดเสาบ้านชั้นเดียว
การเลือกขนาดเสาบ้านชั้นเดียว เป็นสิ่งสำคัญ เสาบ้าน ถือเป็นฐานรากที่นิยมมาอย่างยาวนาน โดยมีหน้าที่รับน้ำหนักของตัวบ้าน ทั้งส่วนที่เป็นพื้นชั้นล่าง ชั้นบน ผนัง และหลังคา ซึ่งโครงสร้างเสาต้องมีความมั่นคง และแข็งแรง ยิ่งถ้าบ้านหลายชั้น การออกแบบยิ่งมีความสำคัญมาก และการเลือกเสาในการใช้งานก็มีหลายประเภทขึ้นอยู่กับวัสดุ
เสามีกี่ประเภท และอะไรบ้าง
เริ่มต้นกันที่การมาทำความรู้จักกับประเภทของเสาบ้าน ซึ่งมีหลากหลายรูปแบบ แต่วันนี้ขอแบ่งเป็น 3 ประเภทโดยยึดตามวัสดุที่ใช้งาน
1. เสาไม้
เป็นวัสดุที่ทำมาจากไม้เนื้อแข็ง เช่น ไม้สัก ไม้พยุง ไม้แดง ไม้ตะเคียน ไม้เต็ง ไม้ชิงชัง ซึ่งปัจจุบันไม้เหล่านี้หายากมาก และราคาแพง แต่คุ้มค่าสำหรับท่านที่หลงใหลในความงดงามแบบธรรมชาติ ที่มาพร้อมลายไม้ที่สวยงาม
2. เสาปูน
หรือเสาคอนกรีต ทำมาจากคอนกรีตที่ใส่เหล็กเสริม เพิ่มความสามารถในการรับแรงอัด แรงดัด และแรงดึง โดยปกติคอนกรีตจะรับแรงอัด ส่วนเหล็กจะรับแรงดัด และแรงดึง ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ เสาคอนกรีตหล่อในที่ และเสาคอนกรีตสำเร็จรูป
3. เสาเหล็ก
จะมีด้วยกันทั้งหมด 2 ประเภท คือ เสาเหล็กรูปพรรณ และเสาเหล็กโครงข้อแข็ง หากนำมาสร้างบ้านมักจะนิยมเสาเหล็กรูปพรรณที่เป็นเหล็กรูปตัวไป (I) ตัวเฮช (H) หรือกล่อง (Tube)
จะเห็นได้ว่าประเภทของเสานั้นมีหลากหลายประเภท ซึ่งเจ้าของบ้านอาจจะสับสนในการเลือกใช้งานได้ ดังนั้น เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพที่ดี จึงควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านนี้โดยเฉพาะ เช่น วิศวกร เพราะการเลือกวัสดุนั้นยังหมายถึงการรับน้ำหนักที่ต้องผ่านการคำนวณมาอย่างถูกต้อง และถูกวัตถุประสงค์ของการใช้งานอีกด้วย จึงจะมั่นใจได้ว่ามีความแข็งแรง รองรับน้ำหนักได้ดี และปลอดภัยต่อผู้อยู่อาศัย
เสาบ้านชั้นเดียว และบ้านสองชั้นต่างกันอย่างไร
ถ้าพูดถึงบ้านชั้นเดียว กับบ้านสองชั้น ความต่างกันที่เห็นได้ชัดคือ จำนวนชั้น แต่จริง ๆ แล้ว โครงสร้าง ก็คืออีกหนึ่งเรื่องที่สำคัญ เพราะยิ่งน้ำหนักมาก โครงสร้างก็ต้องรับน้ำหนักได้มากตามเช่นกัน ดังนั้น สิ่งที่แตกต่างกันอย่างแน่นอนเกี่ยวกับบ้านชั้นเดียว และบ้านสองชั้น คือจำนวนเสาที่ใช้ในการก่อสร้าง ยกตัวอย่างเช่น บ้านหลังชั้นเดียว มักจะใช้เสา 9 ต้น แต่บ้านสองชั้นจะใช้เสาส่วนใหญ่ 12 ต้น
จะเห็นว่าได้ จำนวนเสามีผลต่อการรับน้ำหนัก ยิ่งสูงยิ่งต้องมีโครงสร้างรากฐานที่แข็งแรง แต่ถึงอย่างไรก็ต้องคำนึงถึงการวางระยะห่างระหว่างเสาให้อยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง เพื่อช่วยในการกระจายน้ำหนักของบ้านได้อย่างสมดุล
ข้อควรคำนึงเกี่ยวกับเสาบ้านชั้นเดียว
มาต่อกันที่ 3 ข้อควรคำนึงเกี่ยวกับเสาบ้านชั้นเดียว โดยมีรายละเอียด ดังนี้
1. ระยะห่างระหว่างเสา
โดยเปรียบเทียบระยะห่างระหว่างเสาไม่เกิน 4.5 เมตร จะมีต้นทุนค่าก่อสร้างต่ำกว่าแบบบ้านที่มีระยะห่างระหว่างเสาที่ 5.5 เมตร เพราะระยะห่างระหว่างเสายิ่งกว้าง คานบนจะต้องใหญ่ขึ้น ต้องเสริมเหล็กมากขึ้น เปลืองหลังคาเพิ่มขึ้น รวมถึงเข็มก็ต้องมีขนาดใหญ่ขึ้น ทั้งนี้ ระยะห่างระหว่างเสาที่เหมาะสมอย่างน้อย คือ 4 เมตร หากจะมีการปรับลดเพื่อลดต้นทุนต่าง ๆ ควรได้รับการยินยอมจากวิศวกร หรือที่ปรึกษาโครงการก่อน
2. มาตรฐาน
ถือเป็นอีกเรื่องที่ต้องพิจารณาเพื่อช่วยให้การดำเนินงานของท่านนั่นมีประสิทธิภาพ อาทิ
- ผ่านการรับรองมาตรฐานของ ASTM ซึ่งเกี่ยวกับสมาคมการทดสอบและวัสดุของอเมริกา มาตรฐาน BS ของอังกฤษ หรือ ANSI สถาบันมาตรฐานของอเมริกา
- วัสดุต้องผ่านการทดสอบต่าง ๆ เป็นตามมาตรฐานของกรมโยธาธิการและผังเมือง
- สำหรับวิศวกรที่ถูกว่าจ้าง จะต้องมีใบกว. คือ ใบอนุญาตเพื่อประกอบอาชีพวิศวกร โดยได้รับอนุญาตจากวิศวกร
3. ความสิ้นเปลือง
ท่านจะต้องพิจารณาถึงขนาด วัสดุ จำนวนเสา และระยะห่าง หรือปัจจัยอื่น ๆ ซึ่งควรผ่านการคำนวณอย่างถูกต้อง และแม่นยำจากวิศวกรโครงสร้างก่อนดำเนินการก่อสร้าง เพื่อช่วยลดทั้งต้นทุน ทรัพยากร แรงงาน และระยะเวลา
ทั้ง 3 ข้อที่หยิบยกมานี้ เป็นสิ่งที่ต้องคำนึงโดยส่วนใหญ่เพื่อให้ท่านได้งานที่มีคุณภาพ ปลอดภัย และลดค่าใช้จ่ายในการก่อสร้างให้ได้มากที่สุด
ขนาดเสาบ้านชั้นเดียวควรมีขนาดเท่าไหร่
ขนาดเสาบ้านนั้นมีให้เลือกหลากหลายรูปแบบ และหลายขนาดโดยขนาดเสาคอนกรีตสำเร็จรูปส่วนใหญ่จะมีขนาดหน้าตัดตั้งแต่ 4, 5, 6, 7 และ 8 นิ้ว ซึ่งเสาบ้านขนาดหน้าตัด 6 นิ้ว ถือว่าได้รับความนิยมอย่างมากในการนำมาสร้างบ้าน หรือเลือกหน้าตัดขนาด 4 หรือ 5 นิ้วก็ได้เช่นกัน โดยความสูงมาตรฐานจะอยู่ที่ 2.5 - 2.8 เมตร ซึ่งหากท่านที่ชอบความโปร่ง ก็อาจจะเลือกความสูงที่ขนาด 2.8 - 3.2 เมตร ดังนั้น หากจะพิจารณาเลือกขนาดเสาบ้านชั้นเดียว ควรเลือกพื้นที่หน้าตัดตั้งแต่ 4 - 6 นิ้ว และความสูงในช่วงประมาณ 2.5 - 3.2 โดยพิจารณาตามความต้องการของผู้ใช้งานเป็นหลัก และการรับน้ำหนัก และเเรงต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสม
เป็นอย่างไรกันบ้างกับ ขนาดเสาบ้านชั้นเดียว ที่ Baania ได้นำเกร็ดความรู้เล็ก ๆ มาเป็นพื้นฐานให้ท่านได้พอเข้าใจ และมองเห็นภาพเพื่อช่วยในการพิจารณาเบื้องต้น หรืออาจนำไปเป็นข้อมูลเพื่อพูดคุยกับวิศวกรรม หรือผู้รับเหมาให้ได้งานฐานรากที่มั่นคงตั้งแต่แรกเริ่มก่อสร้าง และคงความแข็งแรง รองรับน้ำได้ดี ที่สำคัญคือ ผู้ที่อยู่อาศัยรู้สึกอุ่นใจอย่างแน่นอน
ที่มาภาพประกอบ :