โครงสร้างน่ารู้ เพื่อบ้านแข็งแรงในฝัน

การทำความเข้าใจกับ “งานโครงสร้าง” ประเภทต่าง ๆ จะช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้กับบ้านหรืออาคารต่าง ๆ ได้มากขึ้นกว่าเดิม เพราะโครงสร้างแต่ละแบบย่อมมีลักษณะและการก่อสร้างแตกต่างกันออกไป ใครที่กำลังคิดจะสร้างบ้านหรือปลูกอาคารสักหลัง บทความนี้มีข้อมูลดี ๆ เพื่อช่วยใช้ประกอบการตัดสินใจ เป็นแนวทางสำหรับการเลือกโครงสร้างดี ๆ ที่จะช่วยให้บ้าน หรืออาคาร อยู่อาศัยได้ยาวนานโดยไม่มีปัญหาทรุดตัวหรือถล่มลงมา

1. ความสำคัญของงานโครงสร้าง

เรื่องของงานโครงสร้างเป็นเรื่องพื้นฐานสำหรับคนคิดก่อสร้างบ้านต้องรู้ เนื่องจากสิ่งนี้คือหัวใจสำคัญที่จะทำให้บ้านของทุกคนออกมาแข็งแรง ไม่มีความเสียหายเกิดขึ้นในระยะยาว ช่วยยึดส่วนต่างๆ ของบ้านได้อย่างมั่นคง ปลอดภัย หลักๆ ของโครงสร้างที่ต้องใส่ใจเป็นพิเศษคือ เสาและคาน เพราะถ้าโครงสร้างทั้ง 2 ส่วนนี้ไม่แข็งแรงมากพอ โอกาสที่บ้านทรุดตัวหรือพังถล่มลงมาเป็นไปได้สูง

ขณะที่ส่วนอื่นๆ ก็ห้ามมองข้ามเด็ดขาดไม่ว่าจะเป็น ฐานราก โครงหลังคา แบบผนัง โครงสร้างประตู หน้าต่าง ฯลฯ ไม่ว่าจะสร้างด้วยตนเองหรือใช้บริการช่างก่อสร้างบ้าน ก็ควรต้องใส่ใจในรายละเอียดทุกจุดของโครงสร้าง เพื่อให้บ้านของคุณออกมาแข็งแรง ไม่ต้องเสียเงินซ่อมแซมกันบ่อยๆ และหมดกังวลเรื่องอันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้ทุกขณะจากปัญหาโครงสร้างไม่ได้มาตรฐานอีกด้วย

2. งานโครงสร้างคอนกรีต

เป็นประเภทโครงสร้างที่เห็นกันบ่อยสุดในยุคนี้ ลักษณะของเนื้องานคือจะใช้คอนกรีตเสริมเหล็กเพื่อช่วยให้บ้านเกิดความแข็งแรงมากขึ้นกว่าเดิม ส่วนผสมคอนกรีตประกอบไปด้วย ทราย หิน กรวด น้ำ คุณสมบัติเด่นคือ รับแรงอัดในการก่อสร้างได้ดี แต่ในทางกลับกันจะมีปัญหาในเรื่องของแรงดึง จึงจำเป็นต้องมีการเสริมเหล็กเพื่อแก้ไขเรื่องดังกล่าว ก่อสร้างแล้วอยู่อาศัยได้ยาวนาน ดีไซน์บ้านออกมาได้หลากหลายและใช้เงินไม่สูง แต่ใครที่ใช้โครงสร้างคอนกรีตจะต้องเสียเวลารอนานเพื่อให้คอนกรีตเซตตัวจนแห้ง ยึดเกาะกันได้อย่างมั่นคง จากนั้นจึงค่อยๆ ถอดไม้แบบออกทีละส่วน รวมถึงการทำระยะคอนกรีตสำหรับหุ้มโครงเหล็กต้องได้มาตรฐานทั้งแนวนอนและแนวดิ่ง ไม่เกิดปัญหาสนิมตามมานั่นเอง

3. งานโครงสร้างไม้

จุดเด่นของโครงสร้างประเภทนี้คือ ให้ความสวยงาม ดูเป็นธรรมชาติ ก่อสร้างได้ง่าย มีตัวเลือกของประเภทไม้หลากหลาย เช่น ไม้สัก ไม้เต็ง ไม้ยางพารา ไม้รัง ไม้แดง ฯลฯ 

แต่อย่างที่บอกว่าจุดด้อยของโครงสร้างไม้ก็มีเยอะ เช่น ราคาสูงมากในปัจจุบัน ต้องดูสภาพไม้ที่ใช้ว่าแข็งแรงมากแค่ไหน หรือแม้แต่กระทั่งสภาพแวดล้อมบางพื้นที่ที่ไม่เอื้ออำนวย อาทิ มีความชื้นสูง เป็นที่อยู่ของปลวก มอด เป็นต้น อีกทั้งยังต้องใส่ใจดูแลรักษาให้ดีเพราะผุกร่อนได้ง่าย เมื่ออยู่อาศัยไปนานๆ ต้องมีการซ่อมแซมใหญ่อยู่เสมอ

4. งานโครงสร้างเหล็ก

เหล็กที่นำมาใช้ในการทำโครงสร้างส่วนใหญ่ต้องเป็น เหล็กรูปพรรณ เนื่องจากมีความแข็งแรงสูง ถูกออกแบบมาเพื่อการก่อสร้างที่สามารถรับน้ำหนักได้โดยเฉพาะ ในอดีตการใช้โครงสร้างประเภทนี้ต้องสั่งจากต่างประเทศ ทำให้มีราคาแพง ทว่าปัจจุบันเมืองไทยสามารถผลิตเองได้แล้ว ราคาจึงถูกลงเยอะมาก ตัววัสดุจะมีขนาดเล็กเพื่อให้มีน้ำหนักรวมเบา ใช้งานง่ายขึ้น

อย่างไรก็ตาม การเลือกโครงสร้างเหล็ก จำเป็นต้องใช้ช่างที่มีความเชี่ยวชาญในการก่อสร้าง มีค่าใช้จ่ายในการก่อสร้างแพง และจำเป็นต้องมีการตรวจสอบโครงสร้างบ่อยๆ เพื่อลดความเสี่ยงการเกิดสนิมและปัญหาอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้นทำให้อาคารเสียหายตามมา ดังนั้นจึงไม่ค่อยมีการนำมาทำเป็นโครงสร้างบ้านมากนัก จะนิยมใช้สำหรับอาคารสูงที่เน้นความแข็งแรงมากกว่า

5. งานโครงสร้างสำเร็จรูป

เป็นรูปแบบโครงสร้างที่ถูกผลิตแบบสำเร็จรูปเพื่อให้สามารถนำไปก่อสร้างได้ทันที ไม่ว่าจะเป็นเสา คาน โครงหลังคา ผนัง บันได โครงสร้างประตูหน้าต่าง ฯลฯ ทำให้สะดวกสบาย ไม่ต้องเสียเวลาทำนานๆ

โครงสร้างสำเร็จรูปนี้ทำจากวัสดุได้หลายชนิด แต่ส่วนใหญ่จะเน้นเป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก เพราะมีความแข็งแรงทนทานมากที่สุด เมื่อระบุชิ้นส่วนที่ต้องการได้แล้ว ทางโรงงานผู้ผลิตหรือผู้จัดจำหน่ายจะมีการส่งโครงสร้างดังกล่าวไปยังพื้นที่ก่อสร้างได้ทันที เมื่อช่างได้รับก็จะก่อสร้างตามแบบที่วางเอาไว้ ทว่าด้วยความสำเร็จรูปจึงทำให้มีราคาสูงพอสมควรเมื่อเทียบกับโครงสร้างทั่วไปที่ทำจากวัสดุประเภทเดียวกัน

6. วิธีตรวจงานโครงสร้างเบื้องต้น

เริ่มต้นจากการเตรียมอุปกรณ์ต่าง ๆ ให้พร้อม เช่น กล้องถ่ายรูป สมุดจด ดินสอ ปากกา เพื่อเอาไว้เช็ครายละเอียดของส่วนต่าง ๆ ว่าตรงตามสเปคที่วางเอาไว้หรือไม่ จากนั้นให้นัดหมายช่างที่ดูแลการก่อสร้างเพื่อเตรียมตัวเข้าไปตรวจงาน เมื่อไปถึง ให้ลองไล่เช็คโครงสร้างตามจุดต่าง ๆ โดยเริ่มตั้งแต่เช็คความแข็งแรงของวัสดุ ดูจุดเชื่อมต่อระหว่างวัสดุ ต้องมั่นใจว่ายึดแน่น ไม่มีรอยร้าวหรือการต่อที่ไม่ได้มาตรฐาน จริง ๆ แล้วการตรวจโครงสร้างบ้านจำเป็นต้องเข้าไปดูบ่อย ๆ เพื่อให้เกิดความมั่นใจว่าเนื้องานที่ออกมาถูกต้องตามแบบ แต่ถ้าหากไม่มั่นใจ จะลองมองหาผู้ตรวจรับบ้านมืออาชีพเป็นผู้ช่วยก็ทำได้เช่นกัน

การมีความรู้เรื่อง “งานโครงสร้าง” จะช่วยให้บ้านหรืออาคารที่กำลังปลูกสร้างออกมาแข็งแรง ไม่มีรอยร้าว ไม่เกิดการทรุดหรือพังถล่มเสียหาย ไม่ว่าจะเป็นบ้านที่ปลูกสร้างบนพื้นที่ตนเองหรือบ้านโครงการก็ต้องใส่ใจในทุกรายละเอียดโครงสร้างเสมอ