การ “ปลูกตะไคร้” จะทำให้คุณได้สมุนไพรที่มากสรรพคุณไว้ใกล้ตัว ไม่ว่าจะเป็นในด้านสุขภาพที่จะช่วยทำให้คุณรู้สึกสดชื่น การปรุงอาหาร หรือไล่ยุง ข้อดีคือตะไคร้นั้นปลูกไม่ยาก เพียงแต่คุณต้องศึกษาวิธีการปลูกตลอดจนสายพันธุ์ของตะไคร้เล็กน้อยก่อน จากนั้นคุณก็จะได้นำตะไคร้ไปใช้ประโยชน์มากมาย เห็นได้ชัดเลยว่านี่คือสมุนไพรที่คุณควรจะมีติดบ้าน เราไปเรียนรู้เกี่ยวกับตะไคร้และวิธีปลูกให้ผลดีจากเคล็ดลับต่างๆ กันเลย
หากคุณเป็นคนที่ชื่นชอบในการปลูกสมุนไพรอยู่แล้ว แต่เป็นมือใหม่ในการหัดปลูกตะไคร้ คุณควรที่จะเริ่มศึกษาวิธีการปลูกและสายพันธุ์ของตะไคร้ เพื่อที่จะเตรียมความพร้อมในการปลูกไว้ที่บ้าน โดยเริ่มต้นจากการเตรียมพื้นที่ในการปลูก และหาอุปกรณ์ที่จำเป็นต้องใช้ในงานนี้
1. การเตรียมพื้นที่ในการปลูกตะไคร้
ในการเตรียมพื้นที่เพื่อให้ตะไคร้ลงสู่พื้นดินนั้น คุณสามารถทำได้ด้วยหาสถานที่โล่งแจ้งภายในบ้านของคุณ หรือสวนที่ยังว่างอยู่ การจะปลูกตะไคร้ไม่จำเป็นต้องมีพื้นที่มาก ใช้สวนหน้าบ้านหรือหลังบ้านก็เพียงพอแล้ว
การเตรียมหน้าดินสำหรับปลูกเริ่มจาก ถางหญ้าให้เป็นที่โล่งเตียนแล้วพรวนดินรอไว้ เพื่อให้ดินได้ขึ้นมาเจออากาศและแสงแดด พร้อมฆ่าวัชพืชไปในตัว หรือจะใช้วิธีการโรยปูนขาวเพื่อปรับสภาพหน้าดินทิ้งไว้ 3-5 วันก็ได้ หลังจากนั้นชุดหลุมเป็นแถวแนวเดียวกัน ขนาด 25x25 เซนติเมตร รอนำตะไคร้ลงปลูก
2. อุปกรณ์ที่ใช้ในการปลูกตะไคร้
อุปกรณ์ที่ต้องใช้ในการปลูกตะไคร้คือ พลั่วหรือเสียม เพื่อขุดและพรวนดินให้ร่วน, บัวรดน้ำ (ใช้สายยางหรือถังน้ำแทนได้) และปุ๋ยคอก ถ้าหากคุณไม่มีพื้นที่โล่งในการปลูกตะไคร้ก็สามารถปลูกใส่กระถางไว้ที่หน้าบ้านได้เหมือนกัน
ก่อนที่คุณจะไปเริ่มการปลูกสมุนไพรชนิดนี้ คุณควรจะต้องมีความรู้และศึกษาเรื่องสายพันธุ์ของตะไคร้อยู่บ้าง เช่น ตะไคร้มีกี่สายพันธุ์และผู้คนส่วนใหญ่นิยมปลูกตะไคร้สายพันธุ์ใดบ้าง
1. สายพันธุ์ของตะไคร้
ในประเทศไทยสามารถพบตะไคร้ได้ทั้งหมด 6 สายพันธุ์ ดังนี้ ได้แก่ ตะไคร้หอม, ตะไคร้กอ, ตะไคร้หางนาค, ตะไคร้ต้น, ตะไคร้หางสิงห์, และตะไคร้น้ำ โดยทั้งหมดนี้มีสิ่งที่คล้ายกันคือใบและลำต้นที่เรียวยาว มีกลิ่นหอมสมุนไพร
2. สายพันธุ์ตะไคร้ที่เป็นที่นิยม
สายพันธุ์ที่นิยมนำมาปลูกมากที่สุด ไม่ว่าจะเป็นการประกอบอาหาร หรือการทำผลิตภัณฑ์สมุนไพรก็คือ ตะไคร้หอม เนื่องจากเป็นสายพันธุ์ที่มีกลิ่นหอมแรงกว่าสายพันธุ์อื่น ยกตัวอย่างเช่น การสกัดน้ำมันตะไคร้ นิยมใช้ตะไคร้หอมมาสกัดเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพที่ดีกว่าสายพันธุ์อื่น
3. สายพันธุ์ที่ปลูกง่ายที่สุด
ตะไคร้ไม่ว่าสายพันธุ์ไหนก็ปลูกง่ายทั้งนั้น เพียงแค่คุณนำต้นของตะไคร้ที่ยังไม่ได้ตัดโคนออก นำไปปักบริเวณที่มีดินร่วน และหมั่นรดน้ำ รากของสมุนไพรชนิดนี้ก็สามารถงอกออกมาได้ภายในไม่กี่วัน นอกจากจะปลูกง่ายแล้ว ยังสามารถขยายพันธุ์แตกหน่อต่อไปเรื่อย ๆ ได้อีกด้วย
การปลูกในครั้งแรก หากคุณไม่มีพื้นที่หรือแปลงในการปลูกตะไคร้ คุณก็สามารถปลูกสมุนไพรนี้ไว้ที่หน้าบ้านของคุณได้ เพราะนอกจากจะประหยัดพื้นที่ในการปลูกแล้ว คุณยังสามารถใช้ต้นตะไคร้ให้เป็นรั้วบ้านได้อีกด้วย
การปลูกตะไคร้ไว้หน้าบ้านนั้นสามารถทำได้ง่าย เพียงคุณนำต้นกล้าที่ต้องการจะปลูก ปักลงกระถางต้นไม้ หรือพื้นดินที่หน้าบ้านแล้วหมั่นรดน้ำอย่างสม่ำเสมอ 5-7 วัน รากก็จะเริ่มงอกแล้ว อีกทั้งยังเป็นสมุนไพรที่ช่วยไล่ยุงลายได้ดีถือเป็นได้ประโยชน์ทั้งสองทาง
หลังจากที่คุณเตรียมพื้นที่ เพื่อที่จะปลูกตะไคร้เรียบร้อยแล้ว และเตรียมอุปกรณ์จนพร้อม ให้นำต้นกล้าของตะไคร้ หรือต้นสมบูรณ์แบบที่คุณสามารถหาซื้อได้จากตลาดผักหรือผลไม้ทั่วไป ขุดดินให้เป็นหลุมขนาด 25x25 เซนติเมตรในกระถาง หรือภาชนะที่คุณต้องการจะปลูก แล้วปักต้นกล้าลงไปในลักษณะเอียงเฉียง 45 องศา หลังจากนั้นใช้พลั่วเกลี่ยดินลงไปในหลุมให้ปกคลุมต้นกล้าภายในกระถางให้เรียบร้อย และหมั่นรดน้ำเพื่อให้ตะไคร้ได้เจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว
วิธีการปลูกตะไคร้ในภาชนะอื่น ๆ ก็สามารถทำได้เช่นเดียวกันกับการปลูกในกระถางหรือพื้นที่อื่น เพียงแต่มีลักษณะการปลูกภายในภาชนะที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งการเจริญเติบโตของตะไคร้จะขึ้นอยู่กับลักษณะของภาชนะด้วย ไม่เพียงเฉพาะแต่การดูแลเท่านั้น เช่น
1. การตะไคร้ปลูกในเข่ง
การปลูกตะไคร้ในเข่งสามารถทำได้ง่าย ๆ เพียงแค่คุณหาเข่งขนาดพอเหมาะมาเตรียมพร้อมไว้สำหรับการปลูก หลังจากนั้นให้คุณหาดินร่วน หรือดินที่ซึมซับและอุ้มน้ำดี มาลงในเข่งให้พอเหมาะสม นำต้นกล้าของตะไคร้ใส่ลงไป 2-3 ต้น แล้วใช้ดินที่เหลือกลบต้นกล้าให้มิด พร้อมกับโรยปุ๋ยคอกสักนิดหน่อย รดน้ำให้ชุ่มฉ่ำ เพราะสมุนไพรชนิดนี้ชอบน้ำและแสงแดดเป็นอย่างมาก
2. การปลูกตะไคร้ในล้อยาง
การปลูกตะไคร้ในล้อยางรถยนต์ทำได้ง่าย ๆ เช่นเดียวกับการปลูกในภาชนะอื่น ๆ เพียงคุณเตรียมล้อยางที่เสื่อมสภาพแล้วไปตั้งบริเวณที่มีแสงแดดส่องถึง หรือบริเวณที่คุณต้องการจะปลูก โดยใช้ดินร่วนหรือดินที่กักเก็บน้ำได้ดีใส่ลงไปปริมาณครึ่งยางล้อรถ
จากนั้นนำต้นกล้าของตะไคร้ลงไปปลูกเอียง 45 องศา 2-3 ต้น หากคุณต้องการปลูกมากขึ้น ให้ปักลงไปประมาณ 5-7 ต้นและเว้นระยะให้พอเหมาะสม หลังจากนั้นกลบดินและรดน้ำให้ชุ่มฉ่ำ พร้อมโรยปุ๋ยคอกให้ตะไคร้ได้เจริญเติบโต
การดูแลตะไคร้ให้งามและเจริญเติบโตจนขยายพันธุ์ได้เต็มที่นั้นมีหลายวิธี แต่ก็ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศและสภาพดินรวมไปจนถึงพื้นที่ที่ใช้ปลูกว่าเหมาะสมที่จะใช้วิธีไหนในการดูแลให้เจริญงอกงาม และวิธีการกำจัดวัชพืชในสมุนไพร เช่น
1. วิธีรดน้ำให้ตะไคร้งาม
วิธีนี้คุณสามารถทำได้โดยแบ่งเวลาในการรดน้ำตะไคร้ เช่น เช้า-เย็น และกำหนดปริมาณในการรดน้ำให้ในแต่ละวัน เช่น 1 ต้น ต่อ 1 กอ ต่อ 1 บัวรดน้ำ หรือรดน้ำให้ชุ่มต้นก็เพียงพอ ถ้าหากคุณไม่ว่างที่จะรดน้ำตะไคร้เป็นเวลาคุณก็สามารถนำกระถางไปไว้ในที่ที่มีน้ำชุ่มอยู่ตลอดเวลา เช่น บริเวณท่อน้ำ ข้อควรระวัง คุณไม่ควรรดน้ำตะไคร้บ่อยและมากเกินไป เพราะอาจจะทำให้ต้นเน่าได้
2. วิธีใส่ปุ๋ยให้ตะไคร้งาม
ปุ๋ยที่คุณสามารถใส่เพื่อให้ตะไคร้เจริญงอกงามได้ก็คือ ปุ๋ยคอก ปุ๋ยอินทรีย์ โดยใช้ ปุ๋ยสูตร 15-15-15 / 16-16-16 แต่ถ้าหากคุณปลูกไว้เพื่อรับประทานหรือใช้เอง แค่ใช้ปุ๋ยคอกก็เพียงพอต่อการเจริญเติบโต ไม่ควรใช้สารเคมีและยาฆ่าแมลง เพื่อป้องกันไม่ให้สารพิษตกค้าง ตะไคร้ของเราก็จะเติบโตอย่างงดงามเป็นธรรมชาติ
3. วิธีป้องกันโรคต่างๆ ตอนปลูกตะไคร้
บางครั้งโรคของตะไคร้อาจเกิดมาจาก การใส่ปุ๋ยหรือยาฆ่าแมลงในปริมาณที่มากเกินกว่าที่ต้นไม้ต้องการ จึงทำให้เกิดโรคใบแดง ใบเหลืองขึ้นได้ วิธีป้องกันคือใส่ในปริมาณที่เหมาะสม หากตะไคร้เกิดเชื้อรา ควรหายามาฉีด ซึ่งอาจจะเป็นยาป้องกันการเกิดโรคในพืช คุณสามารถหาซื้อได้ที่ร้านขายผลิตภัณฑ์และอุปกรณ์ทางการเกษตร แต่ถ้าหากคุณไม่ต้องการฉีดยาและอยากรักษาด้วยการไม่ใช้สารเคมีได้ โดยการนำไปวางให้ได้รับแสงอย่างเพียงพอก็สามารถแก้ปัญหาได้
การเก็บเกี่ยวตะไคร้นั้นคุณสามารถทำได้อย่างมากมายหลายวิธี เช่น ถ้าหากคุณปลูกตะไคร้ปริมาณที่ไม่มาก 1-2 กระถางเท่านั้น คุณก็สามารถตัดได้ด้วยมีดทำครัวที่มีความคมพอที่จะตัดต้นสมุนไพรให้ขาดได้ ไปตัดที่โคนต้นในปริมาณที่คุณต้องการใช้ในแต่ละครั้ง 5-10 ต้นตามความเหมาะสม
หลังจากนั้นตะไคร้ก็จะแตกหน่อออกมาใหม่ให้คุณได้เก็บเกี่ยวผลผลิตอย่างต่อเนื่อง หรือถ้าคุณต้องการที่จะตัดเป็นจำนวนมากก็สามารถทำได้ด้วยวิธีเดียวกัน คุณสามารถเก็บตะไคร้ไว้ได้นานโดยที่ต้นไม่เหี่ยวเฉาได้โดยวิธีการนำตะไคร้ไปแช่น้ำ โดยจุ่มโคนต้นลงน้ำประมาณ 2-3 นิ้ว เพียงเท่านี้ตะไคร้ของคุณก็จะเก็บได้นานโดยไม่เหี่ยวแล้ว
คุณประโยชน์ของตะไคร้มีมากมายหลากหลายด้านเช่น ด้านอุตสาหกรรม ด้านการเกษตร ด้านการประกอบการปรุงอาหาร ด้านยารักษาโรค และด้านสมุนไพรป้องกันสัตว์ร้าย เช่น ยุงลาย ที่เป็นสาเหตุของไข้เลือดออกและพาหะของไข้มาลาเรีย รวมถึงยังไล่จิ้งจก แมลงสาบ มด และแมลงอื่นๆ ได้อีกด้วย
1. ประโยชน์ของการนำตะไคร้ไปประกอบการปรุงอาหาร
เราสามารถนำไปประกอบการปรุงอาหารได้อย่างหลากหลายรายการที่นอกจากจะมีประโยชน์แล้วยังสามารถปรุงอาหารให้ได้รสชาติที่อร่อยอีกด้วย เช่น การใช้เป็นเครื่องต้มยำแบบไทยๆ หรือการต้มเครื่องในสัตว์โดยการใส่ตะไคร้ลงไปในหม้อ นอกจากจะช่วยทำให้เครื่องในสุกไวแล้ว สมุนไพรตัวนี้ยังช่วยในเรื่องของการดับกลิ่นคาวให้เราสามารถทานได้ง่ายขึ้น
คนไทยยังนิยมนำตะไคร้มาใส่ลงใน เมนูต้มยำต่าง ๆ เพื่อที่จะให้อาหาร มีกลิ่นหอมสมุนไพรน่าทานมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ยังมีอาหารอีกหลากหลายชนิดที่มีตะไคร้เป็นส่วนประกอบ เพื่อชูรสให้อร่อยและน่ารับประทานขึ้น
2. ประโยชน์ของการนำตะไคร้มาเป็นยารักษาโรค
สมุนไพรที่มากความสามารถอย่างนี้ เหมาะสำหรับคนสูงอายุเป็นอย่างมากที่จะนำไปต้ม เช่น การนำตะไคร้ไปต้ม เพื่อให้ได้น้ำสมุนไพรสำหรับดื่ม โดยน้ำตะไคร้จะช่วยในเรื่องของการรักษาโรคเบาหวาน เพราะตะไคร้สามารถลดระดับอินซูลินในปริมาณที่เหมาะสม อีกทั้งยังช่วยในเรื่องของการแก้ไข้หวัดอีกด้วย
น้ำตะไคร้ยังช่วยย่อยอาหาร แก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ ท้องเสียได้เป็นอย่างดี ช่วยบำรุงผิวพรรณของคุณให้กระจ่างใส ปราศจากสารพิษตกค้างภายในร่างกาย โดยประโยชน์ในข้อนี้ช่วยส่งเสริมสุขภาพของคุณได้เป็นอย่างดี คุณสามารถต้มตะไคร้พร้อมใบเตยเพื่อให้ได้รสชาติที่กลมกล่อมมากขึ้น
3. ประโยชน์ของการนำตะไคร้ในด้านความงามและผลิตภัณฑ์ OTOP
ปัจจุบันการนำตะไคร้ไปใช้ในด้านผลิตภัณฑ์ความงาม อาทิ เป็นส่วนผสมของเครื่องสำอางหรือเครื่องประทินผิวมีมากมาย โดยตะไคร้สามารถนำไปสกัดเป็นผลิตภัณฑ์ล้างหน้า ช่วยกระชับรูขุมขน ขจัดความมันบนใบหน้า ปรับสีผิวให้สม่ำเสมอ และฆ่าเชื้อแบคทีเรียได้อีกด้วย
นอกจากนี้ยังนิยมนำตะไคร้ไปสกัดเป็น น้ำมันหอมระเหย หรือบางกลุ่มนิยมนำไปปรับใช้และทำเป็นน้ำหอมเพื่อดับกลิ่นอับ และกลายเป็นขายส่งออกได้อีกด้วย
4. ประโยชน์ของการนำตะไคร้ไปเป็นสมุนไพรในการไล่แมลง
อย่างที่รู้กันมาตลอดว่าตะไคร้ เป็นสมุนไพรที่มากมายความสามารถในคุณประโยชน์ นั่นก็คือการปลูกตะไคร้ไว้เป็นรั้วบ้านเพื่อไล่ยุง นับว่าเป็นวิธีที่หลายคนนิยมกันมาก เพราะเป็นสมุนไพรที่มีกลิ่นหอมและฉุน ทำให้ยุงไม่อยากเข้าใกล้ ปัจจุบันมีการผลิตสเปรย์ไล่ยุงจากตะไคร้ ซึ่งเพียงแค่ฉีดก็สามารถไล่ยุงได้อย่างได้ผลดี อีกทั้งยังมีกลิ่นหอม หากใครสามารถปลูกตะไคร้ได้มากจะนำไปแปรรูปเองหรือจำหน่ายให้ผู้ผลิตสินค้าก็ถือเป็นรายได้เสริมอีกทางหนึ่ง
หากที่บ้านของคุณกำลังประสบปัญหาจากยุงลาย ที่สร้างความรำคาญใจให้แก่คุณ ปัญหาเหล่านี้คุณสามารถแก้ไขมันได้โดยการศึกษาวิธีการ “ปลูกตะไคร้” เพื่อแก้ปัญหาเหล่านี้ และคุณยังสามารถได้ประโยชน์จากการนำตะไคร้มาเป็นสมุนไพรเพื่อรักษาโรคช่วยบำรุงร่างกายให้แข็งแรง และสดชื่นด้วยวิธีง่าย ๆ ที่คุณเองก็สามารถทำเองได้ที่บ้าน